Tính nhút nhát, động làm việc gì thì lo trước nghĩ sau, không dám quả quyết làm ngay. Thí dụ như chưa đi buôn đã lo lỗ vốn, chưa làm ruộng đã sợ mất mùa. Quanh năm chỉ ngồi một xó không được một trò gì.
Nếu trong lúc chờ đèn đỏ, bạn bóc kẹo ăn và ném cái vỏ xuống đường. Cả chục, trăm người xung quanh sẽ nhìn chằm chằm vào bạn, cho đến khi bạn thấy nổi da gà và buộc phải nhặt rác lên, cất lời xin lỗi.
Khi văn minh Tùy Đường được coi là văn minh nhất ở Đông Á, thì Nhật Bản chủ trương học tập Trung Quốc để phát triển. Khi nhận thức văn minh phương Tây có sự tiến bộ vượt bậc thì họ học tập Âu-Mỹ để hiện đại hoá…
Nhiều người Việt có thói quen ăn nói oang oang chỗ đông người, khiến địa điểm công cộng, chốn trang nghiêm cần sự yên tĩnh trở thành… cái chợ.
Tập tục cũ đã đổ nát hết mức rồi. Còn an tâm nỗi gì mà không biến đổi! … Mà muốn biến đổi tính tình, phong tục của dân ta, tất lại phải bắt đầu bằng sự tự giáo dục.
Giống như các loại ma túy, sau khi cảm giác phê đã qua, trong tôi chỉ còn lại cảm giác hoang mang và lạc lõng. Cuộc sống thực vẫn tiếp tục trôi đi, để lại những cuốn sách self-help và những giác ngộ ảo tưởng của tôi.
Cũng như tất cả các xã hội khác, ở Nhật Bản xuất hiện những “biến thái” (hentai) – hành vi không tuân theo quy tắc thông thường của xã hội.
Nguyễn Trường Tộ và Fukuzawa Yukichi có rất nhiều sự tương đồng về thời đại, về đất nước, về tình hình thế giới bởi cả hai sống cùng trong một giai đoạn lịch sử.
