Có những người đọc sách văn học chỉ vì có ý tưởng rởm đời là làm thế sẽ được đời coi trọng, hay là để tự coi mình hơn kẻ khác. Nhưng khi đọc nhiều rồi họ lại thực sự thấy thú vị trong sự đọc sách của mình.
“Người châu Âu chúng ta biết gì về văn học, đặc biệt là về văn học Việt Nam? Một người châu Âu bình thường được nuôi dưỡng bằng thế giới quan của Mỹ chỉ biết về nó một cách phiến diện”.
Tình dục với tư cách là đối tượng thưởng ngoạn trong văn học Việt thường được sàng lọc qua các thang bậc giá trị đạo lý hoặc triết lý. Rất hiếm trường hợp tình dục thuần tuý lọt được vào trong “khuôn viên” làng văn.
Ca dao cũng như tục ngữ, là nơi kết tinh, lắng đọng vốn sống và những kinh nghiệm quý báu của nhân dân. Thiết tưởng cũng là hợp lẽ khi trở lại mạch nguồn này, tìm hiểu vai trò của người thầy giáo trong xã hội cũ.
Văn học là tấm gương phản chiếu trung thành cuộc sống, là sản phẩm văn hoá tinh thần của thời đại. Văn học thời Lý – Trần cũng vậy, không ngoài quy luật trên.
Phong trào Thơ mới không chỉ là cuộc hiện đại hoá, thoát khỏi thơ trung đại như nhiều người nghĩ, mà nó còn làm cho thơ Việt thoát khỏi cái bóng Đường luật Trung Hoa hàng nghìn năm, nó chắp nối thơ Việt với thơ toàn thế giới.
Các nhà nghiên cứu cuối thế kỷ 20, hoặc trực tiếp hoặc gián tiếp cho rằng nhân vật Từ Hải là hình ảnh của người anh hùng dân tộc Quang Trung – Nguyễn Huệ, hoặc có hình bóng phong trào khởi nghĩa nông dân Lê – Trịnh.
Nhiều thập kỷ sau khi xuất bản lần đầu, “Mười ngày rung chuyển thế giới” vẫn được tờ New York Times xếp vào danh sách “100 ấn phẩm báo chí xuất sắc nhất mọi thời đại”.
Với tính khái quát cao cho một thời kỳ lịch sử của Mỹ, “Chùm nho phẫn nộ” đã trở thành tác phẩm kinh điển của văn học Mỹ và văn học thế giới hiện đại nói chung.
Hai tác phẩm của vua Trần Nhân Tông là Cư trần lạc đạo phú và Đắc thú lâm tuyền thành đạo ca góp phần định hình nền văn học tiếng Việt mới với những tác phẩm đầu tiên hoàn chỉnh còn được bảo tồn đến ngày nay.