Chủ nghĩa hiện sinh ra đời như là một kết quả tất yếu sau các cuộc chiến tranh đẫm máu, hướng mọi suy tư, mọi câu hỏi về thân phận con người.
Phong trào Thơ mới không chỉ là cuộc hiện đại hoá, thoát khỏi thơ trung đại như nhiều người nghĩ, mà nó còn làm cho thơ Việt thoát khỏi cái bóng Đường luật Trung Hoa hàng nghìn năm, nó chắp nối thơ Việt với thơ toàn thế giới.
Nguyễn Tuân là nhà văn dành trọn cuộc đời đi tìm kiếm cái đẹp. Một trong những sáng tác tiêu biểu của ông là tùy bút “Hà Nội ta đánh Mỹ giỏi”.
Tình dục với tư cách là đối tượng thưởng ngoạn trong văn học Việt thường được sàng lọc qua các thang bậc giá trị đạo lý hoặc triết lý. Rất hiếm trường hợp tình dục thuần tuý lọt được vào trong “khuôn viên” làng văn.
Với tính khái quát cao cho một thời kỳ lịch sử của Mỹ, “Chùm nho phẫn nộ” đã trở thành tác phẩm kinh điển của văn học Mỹ và văn học thế giới hiện đại nói chung.
Trong kho tàng truyện cười dân gian Việt Nam, truyện về Bác Ba Phi đã trở thành một hiện tượng văn hóa đặc sắc, với những sắc thái biểu hiện cái hài nghệ thuật khá độc đáo.
Dù anh văn hoá lớp mười / Anh chưa ra trận, em thời không yêu / Dù anh sắc sảo, mỹ miều / Nếu không ra trận, không yêu làm chồng…
Khi cho tính cách nhân vật trạng là biểu tượng về tính cách của dân tộc, thì không nên coi tính cách ấy là hoàn toàn tốt đẹp và đã định hình, để cứ thế mà làm theo.
Tư tưởng triết học Phật giáo là tư tưởng triết học hướng nội, chú trọng đến chữ “tâm”, đến trực cảm tâm linh, đến trực giác. Đó là tư tưởng triết học hướng về con người với đời sống tâm linh.