Có thể nói đặc điểm cơ bản cuả tôn giáo ở Nhật Bản là sự uyển chuyển linh hoạt. Tất cả đã được Nhật Bản hoá để cho phù hợp với điều kiện đặc biệt của xứ sở hoa anh đào.
Việc phân tích vai trò của đạo đức tôn giáo để khẳng định một cách khách quan, khoa học những đóng góp, đồng thời chỉ ra những ảnh hưởng tiêu cực của nó trong đời sống xã hội là điều cần thiết.
Marx nổi tiếng với phát ngôn “mọi sự chỉ trích đều bắt đầu bằng sự chỉ trích tôn giáo”. Câu này thường được lấy làm xuất phát điểm của một quan điểm kết thúc bằng khẩu hiệu “tôn giáo là thuốc phiện của nhân dân”.
Albert Einstein đã nói tới một tôn giáo vũ trụ như tiên đề của khám phá khoa học: “Sự thể nghiệm tôn giáo vũ trụ là sự thể nghiệm cao cả nhất, mạnh mẽ nhất có thể nảy sinh từ một sự nghiên cứu sâu sắc”.
Thế giới chúng ta đang sống vốn mang vẻ đẹp vô tận của nó. Và chúng ta không cần những điều kỳ diệu hay các thế lực siêu nhiên để làm cho cho thế giới tốt đẹp hơn.
“Thiên Nhãn” (Eye of Providence) – hình ảnh con mắt độc nhất nằm trong hình tam giác – là một biểu tượng có sức hút lớn đối với các tín đồ thuyết âm mưu, bởi nó ẩn mình ở khắp nơi.
Tôn giáo dù đã trải qua nhiều cải cách, đã được các nhà văn hóa chiêm nghiệm, phát ngôn khác nhau, vẫn còn lại là tính nhân văn – nguồn cảm hứng vô tận cho nhiều văn nhân, nghệ sĩ tài ba.