Chữ viết biểu thị cho nền văn minh của một nước. Trước khi học chữ Hán và chịu ảnh hưởng của văn hóa Trung quốc, nước ta có văn minh, văn tự riêng hay không?
Einstein cho rằng “điều tồi tệ nhất đối với một trường học là làm việc bằng phương pháp cưỡng bức, doạ nạt, quyền uy giả tạo. Cách đối xử như vậy làm hỏng tình cảm đẹp, lòng chân thành và sự tự tin của học sinh”.
Fukuzawa Yukichi phê phán lối học “từ chương” và nhấn mạnh Nhật Bản phải xây dựng nền học vấn dựa trên “thực học”…
Thật lòng, khi tiếp xúc với một người bạn mới nào ở phía Bắc, tôi luôn rất thận trọng vì sợ thất lễ. Còn với những người bạn ở phía Nam, tôi có thể cho phép mình thoải mái và tự nhiên hơn.
Ngày xưa đi học mày học tệ hơn tao, Vây mà giờ tao với mày cách xa nhau quá. Đời cũng bất công thật. Tao học đại học chính quy ra giờ…
Ở nhà, hình phạt phổ biến là úp mặt vào tường với trẻ nhỏ, hoặc bắt làm việc nhà với trẻ vị thành niên. Nhiều cha mẹ còn áp dụng phạt tiền, cấm đi chơi, cấm sử dụng máy tính… Nhiều gia đình vẫn đánh đòn, hoặc mắng chửi con.
Tập tục cũ đã đổ nát hết mức rồi. Còn an tâm nỗi gì mà không biến đổi! … Mà muốn biến đổi tính tình, phong tục của dân ta, tất lại phải bắt đầu bằng sự tự giáo dục.
Nhiều người Việt có thói quen ăn nói oang oang chỗ đông người, khiến địa điểm công cộng, chốn trang nghiêm cần sự yên tĩnh trở thành… cái chợ.
Khi văn minh Tùy Đường được coi là văn minh nhất ở Đông Á, thì Nhật Bản chủ trương học tập Trung Quốc để phát triển. Khi nhận thức văn minh phương Tây có sự tiến bộ vượt bậc thì họ học tập Âu-Mỹ để hiện đại hoá…