Trung Quốc đang cùng lúc thực hiện 3 chiến lược nhằm tìm cách độc chiếm chủ quyền cũng như khả năng kiểm soát thực tế trên Biển Đông.
Việc thất thủ Hoàng Sa là hậu quả của những đổi chác giữa Mỹ và Trung Quốc, mà chủ súy chính là cố vấn Henry Kissinger.
“Trong 35 phút qua, mấy máy bay phản lực đã bay lượn trên tàu mô phỏng cuộc tấn công. Trước tàu chúng tôi xuất hiện chiếc tàu sân bay Mỹ với 8 tàu hộ tống. Hạm đội tàu sân bay đang xích lại gần với chúng tôi”.
Quần đảo Trường Sa, từng bị coi là một khu vực nên tránh, đã được giải thích lại như là vùng chiến lược, cho phép một cường quốc biển kiểm soát các tuyến đường biển ở Biển Đông.
Vùng biển Việt Nam rộng hơn l triệu km2 trong đó có 500.000km2 nằm trong vùng triển vọng có dầu khí. Trữ lượng dầu khí ngoài khơi miền Nam Việt Nam có thể chiếm 25% trrữ lượng dầu dưới đáy Biển Đông.
Một số quan điểm cho rằng chính sách quyết đoán của Trung Quốc trên Biển Đông và các vùng biển lân cận là do chủ nghĩa dân tộc thúc đẩy. Tuy nhiên, cũng có ý kiến cho rằng chủ nghĩa dân tộc chỉ là một công cụ thị uy sức mạnh của Trung Quốc.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp – vị tướng “khai quốc công thần” vốn xuất thân là thầy giáo dạy sử – địa. Ông hiểu sâu sắc tầm quan trọng chiến lược của biển đảo quê hương cả về quốc phòng và kinh tế.
Sử gia Trung Quốc cho rằng hải quân nhà Nguyễn không có khả năng đến các đảo xa bờ biển Việt Nam như Hoàng Sa. Sự thật như thế nào?
Để khôi phục được vị thế, Mỹ và các đồng minh của nước này cần phải điều chỉnh lại cách hiểu của họ về chiến dịch của Trung Quốc trên Biển Đông và định hướng lại chiến lược của Mỹ nhằm đánh bại nó.
Trung Quốc vẫn đau nỗi đau trong quá khứ. Trong mấy thập kỷ qua, họ đã củng cố một lực lượng hải quân mà họ tin là được chuẩn bị tốt cho sứ mệnh gột rửa “nỗi nhục trăm năm”.