Sự thành công và thành danh của các vĩ nhân lịch sử Việt Nam ngoài yếu tố nhân cách, tài năng, còn là sự sáng suốt mưu lược trong nhận thức và hành động để thu phục nhân tâm.
Thái sư Trần Thủ Độ (1194 – 1264) là người đoạt vương vị cho nhà Trần. Đây là người “đạo diễn” cho một sự thay đổi triều đại; cũng là người mang trọng trách gánh vác Hoàng triều Trần thời kỳ đầu…
Quốc sư Khuông Việt (933 – 1011) không chỉ là một nhà tu hành mà còn là một nhà chính trị, một nhà ngoại giao tài ba của nước Việt. Trước ông chưa có ai được phong Tăng thống tại Việt Nam (lãnh đạo toàn bộ tăng chúng Phật giáo).
Phạm Phú Thứ (1821 – 1883), một trong những người tiên phong cải cách đã bất thành trước sức ỳ của thể chế chính trị nhà Nguyễn nửa cuối thế kỷ 19.
Trạng nguyên Giáp Hải còn gọi là Trạng Kế, người làng Dĩnh Kế, xã Dĩnh Kế, nay thuộc thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang, một danh nhân khoa bảng tiêu biểu của cả nước được nhiều người biết đến.
Đại tướng Võ Nguyên Giáp không chỉ là người hùng lịch sử trong lòng người dân Việt Nam, mà còn là một vị tướng huyền thoại được thế giới công nhận.
Sau câu đối của ông lão cưỡi bò, viên quan huyện hống hách, kiêu ngạo, chuyên ức hiếp dân lành phải quỳ xuống đất lạy như tế sao.
Không chỉ đổi mới tư tưởng về giáo dục, văn hóa, về lựa chọn con đường cứu nước, sự đi trước thời đại của Lương Văn Can còn thể hiện ở tư tưởng thực nghiệp, tầm tư duy kinh tế nhạy bén.
Là một trong số các nhà tư bản ngưởi Việt đầu tiên, Bạch Thái Bưởi là một nhân vật đặc biệt không chỉ về tài kỹ trị mà còn là người yêu nước thực hành tư tưởng canh tân với triết lý “Dân giàu thì nước mới giàu”.
Phùng Khắc Khoan vì trung thành với nhà Lê đã không ra làm quan cho nhà Mạc và cũng không tha thiết với nhà Trịnh. Dưới thời Vua Lê Thế Tông, ở tuổi 70, ông được cử đi sứ nhà Minh.