NHẬT KÝ HÀNH TRÌNH – Ernesto Che Guevara

17 – Hết tiền và chuyến đi lậu vé tàu…

Chúng tôi vượt qua khu vực hải quan mà không gặp một khó khăn nào và xăm xăm hướng đến mục tiêu. Con tàu mà chúng tôi chọn, chiếc San Antonio, đang ở tâm điểm của những hoạt động náo nhiệt của cảng. Vì tàu nhỏ nên nó không cần phải đậu cặp dọc theo bến cho các cần cẩu vươn đến và có một khoảng trống cỡ vài mét giữa tàu và bến. Chúng tôi không còn một lựa chọn nào khác ngoài việc chờ đến lúc cho tàu vào gần hơn. Vì thế chúng tôi ngồi trên bao hành lý và chờ đợi phút giây thuận tiện. Khi đổi ca trực vào lúc nửa đêm, chiếc tàu cặp dọc theo bến, nhưng tên trưởng cảng, một gã bặm trợn mặt mày lồ lộ tất cả những nét thô tục, đang đứng trên cầu tàu kiểm tra công nhân đến và đi. Tài xế xe cần cẩu bảo chúng tôi nên chờ đến giờ phút thuận tiện hơn bởi vì tên trưởng cảng là một gã đê tiện, hèn hạ. Thế là chúng tôi tìm hơi ấm trong chiếc xe cần cẩu, một công cụ cổ lỗ chạy bằng hơi nước, và chờ đợi suốt đêm. Đến khi mặt trời lên, chúng tôi vẫn còn ngồi chờ đợi trên bến với bao hành lý. Khi hy vọng của chúng tôi gần tiêu tan thì viên đại úy đến với chiếc cầu tàu mới sửa chữa. Và với chiếc cầu tàu mới này, chiếc San Antonio bây giờ có thể tiếp xúc trực tiếp với đất liền. Được sự chỉ vẽ chu đáo của người tài xế, chúng tôi chuồn lên tàu dễ dàng, và chui ngay vào trong một phòng vệ sinh của nhân viên ở cuối mạn tàu. Và từ đó, chúng tôi phải nói bằng giọng mũi cả chục lần “Xin lỗi, không vào được” hoặc “Đang có người” mỗi khi có ai cố mở cửa.

Mười hai giờ đêm đến nhanh và chiếc tàu nhổ neo. Nhưng niềm vui của chúng tôi tan biến thật nhanh bởi cái toilet: bị đóng kín cửa trong một thời gian dài, giờ đây nó bốc lên một mùi hôi thối không chịu nổi và nóng kinh khủng. Đến 1 giờ trưa, Alberto không chịu nổi đã nôn hết mọi thứ trong bao tử ra. Cho tới 5 giờ chiều, đói quá và thấy tàu đã đi xa bờ, chúng tôi đành phải đến trình diện viên thuyền trưởng để khai báo mình là kẻ đi lậu tàu. Thuyền trưởng ngạc nhiên khi gặp lại chúng tôi trong cảnh ngộ hy hữu như thế này, nhưng để giấu sự ngạc nhiên trước mặt những nhân viên khác, ông ta nháy mắt và nói giọng oang oang như sấm: “Hai anh có nghĩ đến hậu quả của việc đi lậu như thế này không?”.Sự thật là chúng tôi chẳng nghĩ đến một điều gì cả

Thuyền trưởng gọi nhân viên phục vụ, ra lệnh cho anh ta giao việc cho chúng tôi và cho chúng tôi ăn uống. Chúng tôi ăn ngấu nghiến khẩu phần của mình, nhưng khi biết rằng tôi phải lau toilet thì thức ăn nghẹn lại ở cổ họng. Alberto thì gọt vỏ khoai tây. Tôi đi xuống dưới mà rủa thầm trong bụng, trong khi phía sau là cái nhìn đắc chí của Alberto. Thú thật, tôi muốn quên tất cả những lời hoa mỹ về tình bạn và yêu cầu đổi việc. Thật là chẳng công bằng chút nào. Alberto bày ra trong bếp thêm một ít rác nữa và tôi phải dọn cho sạch. Sau khi chúng tôi đã hoàn thành công việc, thuyền trưởng cho gọi chúng tôi. Ông ta nhắc nhở rằng chúng tôi không được hé miệng về việc đã gặp ông ta trước đó và ông ta không bảo đảm chuyện gì sẽ xảy ra khi tàu đến Antofagasta. Ông ta cho phép chúng tôi ngủ trong cabin của một viên sĩ quan đã thôi việc, và đêm hôm đó mời chúng tôi chơi bài canasta và uống vài ly. Sau khi thức dậy, chúng tôi thấy hài lòng với câu ngạn ngữ “chổi mới quét sạch hơn”. Chúng tôi lao vào công việc với tất cả sự cần mẫn và siêng năng để xứng đáng với giá của chuyến đi. Nhưng cho đến giữa trưa chúng tôi mới biết rằng mình đã làm việc quá sức, và cho đến chiều chúng tôi biết rằng mình là một cặp ngoan nhất trong số những kẻ lang thang. Chúng tôi nghĩ mình sẽ được một giấc ngủ ngon, chuẩn bị cho công việc sáng ngày hôm sau, không cần nghĩ đến việc phải giặt giũ quần áo bám đầy bụi bẩn. Nhưng thuyền trưởng lại rủ chúng tôi chơi bài và thế là đã giết chết mọi dự tính tốt đẹp của chúng tôi. Người phục vụ chẳng lấy gì làm thân thiện phải mất khoảng một giờ mới đánh thức được chúng tôi dậy để tiếp tục làm việc. Công việc của tôi là lau sàn tàu bằng dầu lửa, một công việc mà tôi làm cả ngày vẫn chưa xong. Alberto quay trở lại nhà bếp ăn uống no nê.

Vào ban đêm, sau khi kiệt sức với những ván bài canasta, chúng tôi nhìn ra biển cả mênh mông đầy những đốm sáng màu trắng và những ánh phản chiếu màu xanh lục. Hai đứa chúng tôi dựa vào nhau bên lan can, mỗi đứa mơ về một phương trời xa xăm của riêng mình. Ở phương trời đó chúng tôi nhận ra rằng nghề nghiệp thực sự của chúng tôi là đi trên những con đường dài vô tận và trên những đại dương mênh mông của thế giới. Lúc nào cũng hồn nhiên, bỡ ngỡ nhìn mọi thứ đến trước mắt, tận hưởng hương vị của từng góc trời, nhưng không bám rễ hoặc lưu lại trong một thời gian dài ở bất cứ vùng đất nào để thấy rõ bản chất của sự vật; những dáng vẻ bên ngoài với những giới hạn của nó cũng quá đủ. Sóng biển dạt dào như truyền cảm hứng cho những giấc mơ bay bổng của chúng tôi. Xa xa về hướng đông bắc, đã thấy những ngọn đèn của Antofagasta bắt đầu chiếu sáng. Đó là chặng cuối của chuyến đi lậu, hay ít ra đó là điểm kết thúc chuyến phiêu lưu trên con tàu này, bởi vì con tàu sẽ quay về Valparaiso.

XEM TIẾP: 18 – Những kẻ khốn cùng…