Quá trình vận động của hình tượng con người trong văn học trung đại đi từ chỗ giản đơn đến phức tạp, từ con người cộng đồng đến con người cá nhân với nhiều biểu hiện đa dạng.
Rasa (cảm thức) – dhvani (khơi gợi) – alankara (tu sức) là bộ ba khái niệm cơ bản của thi pháp học Ấn Độ cổ điển.
“Hỡi các vị thiên thần của trời, thiên thần của Chúa, thiên thần của hòa bình và hoan lạc, xin hãy mang lại cho tôi một vòng hoa. Tôi muốn tắm trong bể ánh sáng và lòng yêu kính thiêng liêng…”.
Cốt lõi của sáng tạo nghệ thuật hướng đến sản sinh ra cái Tôi. Cái Tôi là tiền đề của sự cách tân, thước đo cõi sáng tạo của nhà văn.
Nội hàm tư tưởng của Tây Du Ký rất thâm sâu. Có cả trăm ngàn người lần giở Tây Du Ký, nhưng người thật sự đọc hiểu hầu như chẳng có mấy ai…
Cái bóng chỉ có thể biến mất, khi sáng tạo đạt đỉnh điểm của ngọ trưa. Với nhà văn, thời đoạn của đỉnh điểm ngọ trưa luôn hiếm, bế tắc có thể xảy đến bất kì lúc nào, ở khởi điểm, nửa chừng hay khi tác phẩm hoàn thành.
Hàn Mặc Tử có lẽ là con người đặc biệt nhất của thi ca Việt Nam hiện đại. Cả cuộc đời mình ông đã tạo nên như một huyền thoại và trải qua nó với tất cả sức mạnh của trái tim, của niềm đam mê trong sáng tạo.