Tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ hình thành và phát triển trên nền tảng của tín ngưỡng thờ nữ thần, có ảnh hưởng sâu rộng đến tâm thức người Việt từ xưa đến nay.
Trước khi các tôn giáo lớn định hình trên mảnh đất hình chữ S, người Việt đã phát triển tín ngưỡng của riêng mình. Ngoài thờ gia tiên, tổ nghề, các anh hùng chống ngoại xâm…, còn có tục thờ bốn vị Thánh bất tử.
Tín ngưỡng phồn thực từng tồn tại suốt chiều dài lịch sử, được thể hiện ở hai dạng: thờ cơ quan sinh dục của cả nam lẫn nữ và thờ hành vi giao phối.
Cái gì là cầu nối giữa sự vô tri vô giác hay là những ý tưởng rất mờ ảo vốn có của tín ngưỡng nói chung với loài người trần tục? Đó chính là đời sống tinh thần, là nghệ thuật.
Người ta mơ màng tin tưởng rằng mỗi năm tới ngày sinh, chúa Đàng Ngoài nhận được một vía mới, thay thế cho vía đã yếu nhược hay suy tàn vì việc trị nước suốt trong năm qua.
Hầu hết các làng ven biển ở Nam bộ đều có tục thờ cá voi. Điều đó cho thấy cá voi đóng một vai trò hết sức quan trọng trong đời sống tâm linh của cư dân vùng biển Nam bộ.
Tết Đoan ngọ hay còn gọi là Tết Diệt sâu bọ là một ngày lễ tết quan trọng trong truyền thống của người Việt Nam, diễn ra vào ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch.
Theo phong tục truyền thống của người Việt Nam, lo tang lễ cho người thân trong gia đình là việc làm quan trọng nhằm bày tỏ lòng thương xót, thể hiện sự biết ơn và đạo hiếu của người còn sống.
Việc thờ Mẫu ở mỗi vùng miền có sự khác nhau. Nếu như ở miền Bắc thờ Mẫu Tam phủ, Tứ phủ, miền Trung thờ Mẹ Xứ Sở, vùng Tây Nam Bộ thờ Bà Chúa Xứ, thì vùng Đông Nam Bộ thờ Bà Đen – Linh Sơn Thánh Mẫu.
Tục thờ hạt lúa thần, gọi vía lúa, rước lúa, cầu mưa, rước nước, tịch điền, hạ điền,… là sự biểu hiện lòng tôn kính “Thần Lúa” của người nông dân.