Những diễn biến gần đây ở Biển Đông không chỉ đáng báo động mà còn nhiều khả năng biến thành một cuộc chiến tranh thực sự. Nếu điều đó xảy ra, hòa bình và ổn định ở Đông Nam Á sẽ tiêu tan.
Kịch bản có khả năng nhất trong ngắn hạn là sự ổn định với các giai đoạn căng thẳng và hòa hoãn xen kẽ nhau, tùy thuộc vào phản ứng của các “địch thủ” của Bắc Kinh, mà đứng đầu là Mỹ.
Dưới góc quan sát của giới quân sự Mỹ, thì các căn cứ phi pháp của Trung Quốc ở Trường Sa chỉ là thứ hù dọa các nước có tiềm lực quân sự yếu hơn trong khu vực, không có giá trị khi thực chiến với Mỹ.
ASEAN đã ngày càng trở nên bất lực trong việc kiềm chế Trung Quốc làm xói mòn trật tự dựa trên quy tắc của khu vực vốn được định hướng bằng nguyên tắc không gây hấn, tránh xung đột và chủ nghĩa đa phương tự do.
An ninh biển là một bộ phận cấu thành của an ninh quốc gia ven biển, quốc gia đảo và quốc gia quần đảo trên thế giới, ở phạm vi rộng hơn nó còn là bộ phận cấu thành an ninh khu vực và thế giới, có mối liên hệ chặt chẽ với các vấn đề an ninh lục địa.
“…Xung đột vũ trang trên Biển Đông sẽ là thảm họa không chỉ đối với Việt Nam và Trung Quốc mà còn là thảm họa cho toàn khu vực, thậm chí là đối với thế giới”.
Có một phương diện mà ít người để ý trong sự kiện Tư Chính, đó là sự xuất hiện của lực lượng dân quân biển Trung Quốc tới từ Hoàng Sa, bên cạnh chủ lực là các tàu hải cảnh.
Nếu không có một phản ứng cứng rắn từ phía cộng đồng quốc tế đối với các hành động của Trung Quốc tại Bãi Tư Chính, các vụ việc tương tự sẽ còn lặp lại trong những năm tới…
Luật Biển Việt Nam được ban hành là sự kiện pháp lý quan trọng của quy trình xây dựng luật pháp của Nhà nước Việt Nam trong mối liên quan với các Điều ước quốc tế mà Việt Nam đã ký kết hoặc tham gia.
Hành động ngang ngược của Trung Quốc ở bãi Tư Chính chỉ là sự nối dài các thủ đoạn thâm hiểm mà họ đã áp dụng với nhiều bãi cạn không thuộc chủ quyền của mình ở Biển Đông như bãi Vành Khăn, bãi Scarborough, bãi Cỏ Mây, bãi James…