Một ngày, chuẩn bị đến công ty tại Mỹ, tôi thấy có người rao bán tập bản đồ chính thức của Trung Quốc được in từ năm 1933. Có điều gì thôi thúc tôi phải đi ngay.
Những văn kiện pháp lý quốc tế từ Tuyên bố Cairo năm 1943 đến Hội nghị Geneve năm 1954 đều đã thừa nhận chủ quyền Việt Nam đối với Hoàng Sa và Trường Sa.
Nước Pháp nhận thức tầm quan trọng Hoàng Sa, Trường Sa đối với phòng thủ Đông Dương, đã tiếp quản 2 quần đảo này với tư cách nhà nước bảo hộ.
Nhiều người Trung Quốc vẫn kiên trì: “Trung Quốc có chủ quyền không thể tranh cãi…” . Thế nhưng nguồn gốc của Đường 9 đoạn lại bị giấu kín như mèo giấu cứt!
“Khoảng cách đến Đại Việt là bảy canh đường, bảy canh khoảng 700 dặm. Thời quốc vương trước, hàng năm có sai thuyền đánh cá đi dọc theo bãi cát lượm vàng bạc khí cụ của các thuyền thu tất vào…”.
“Nơi đảo xa”, “Biển hát chiều nay”, “Gần lắm Trường Sa”… là những sáng tác hay về lòng tự hào dân tộc và tâm tình người chiến sĩ giữ trọng trách canh giữ bình yên cho biển đảo.
Có nhiều địa đồ hành chính thời Minh, Thanh vẽ vùng biển phía Nam rất rộng, Nam đến Indonesia, Tây đến Ấn Độ, tuy nhiên phải xem đây là mục đích phụ của việc soạn vẽ địa đồ.
Nhiều tài liệu do người Phương Tây đã soạn từ xa xưa ghi nhận các nhà nước Việt Nam đã thực thi chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa từ lâu đời.
Mặc dù Trung Quốc luôn ra sức tuyên truyền về cuộc xâm lược quần đảo Hoàng Sa, nhưng từ lâu, dư luận quốc tế và khu vực đã sớm nhìn rõ dã tâm của Bắc Kinh.
Phản ứng của các nước lớn trong vụ xung đột tại quần đảo Hoàng Sa là khác nhau. Từ thái độ của mỗi nước, cho thấy rõ hơn về tính chất của mâu thuẫn trên biển Đông.