Lê Trịnh, Tây Sơn và Nguyễn xung khắc nhau như nước với lửa, tưởng không thể chia sẻ với nhau bất cứ chính sách nào; tuy nhiên có điều thú vị là cả ba triều đại cùng một ý nguyện tìm cách đòi lại phần đất bị mất bởi Trung Quốc
Vua Lý Nhân Tông nói đau lòng nếu làm mất đất của tổ tiên còn Lê Thánh Tông kiên quyết không để mất một tấc đất một thước núi của tiền nhân.
Trước sự lớn mạnh của họ Nguyễn, Thanh triều đã mưu toan và hành động giấu mặt bằng biện pháp tấn công quân sự lật đổ chính quyền tại dinh Trấn Biên (Biên Hoà),
Thực hiện đường lối ngoại giao giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, nêu cao chính nghĩa, hoà hiếu là một nhiệm vụ cực kì khó khăn của một nước nhỏ luôn phải đối phó với những âm mưu bành trướng thôn tính của nước lớn.
Sau khi gặp Nixon, Thủ tướng Chu Ân Lai có sang Việt Nam thông báo tình hình rồi sẽ thế này, thế khác. Sau khi nghe xong, cha tôi nói: “Tôi chỉ biết trước một điều là sau khi Nixon gặp các đồng chí, Mỹ sẽ đánh chúng tôi gấp 10 lần…”.
Tháng 9/1975, báo Nhân Dân đăng bài thơ của Tố Hữu, tuyên bố quần đảo Trường Sa là một phần bất khả phân của nước Việt Nam thống nhất.
Trong khi phương Tây mô tả đây là nỗ lực của Mỹ nhằm lôi kéo Việt Nam để đối trọng với Trung Quốc, thì người Trung Quốc có góc nhìn như thế nào?
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định một cách đanh thép: “Không bao giờ”. Không bao giờ có thể xảy ra một sự phụ thuộc nào tổn hại đến độc lập chính trị và chủ quyền quốc gia.
Trong không gian chiến lược “Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương” của Mỹ và “Sáng kiến Vành đai và Con đường” của Trung Quốc, Việt Nam đều chiếm một vị trí quan trọng.
Trung Quốc là một quốc gia lớn và giàu tham vọng. Bất kì sự thay đổi nào trong ý đồ chiến lược của Trung Quốc cũng đều liên quan và ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam.