Nếu như đẳng cấp thứ 4 của hệ thống đẳng cấp Vanar là Sudra bị khinh bỉ, coi rẻ và chịu nhiều sự đau khổ thì những người thuộc tầng lớp Dalit còn thiệt thòi hơn rất nhiều.
Dòng văn học Mỹ da đen ra đời trong đau thương. Lịch sử của nó gắn chặt với lịch sử cộng đồng người Mỹ da đen.
“Tự do”, “bình đẳng”, “riêng tư”, “hiệu quả”, “cạnh tranh”, “thịnh vượng”… được xem là những thành tố làm nên “giá trị Mỹ”. Bây giờ, điều đó đang bị hao mòn nghiêm trọng.
Những người dùng từ “cướp bóc” để chỉ trích cuộc bạo động chống phân biệt chủng tộc liệu có biết Mỹ và nhiều chế độ đế quốc, thực dân khác đã được xây dựng dựa trên sự cướp bóc có hệ thống các màu da khác…
Sau cái chết của người Mỹ gốc Phi George Floyd, nhiều quốc gia tại châu Âu và Mỹ mới theo chân châu Phi dỡ bỏ hàng loạt tượng đài liên quan đến thể chế nô lệ.
Các cuộc biểu tình bạo loạn chống nạn phân biệt chủng tộc vừa qua ở Mỹ dường như cho thấy một thực tế rằng nước Mỹ đang ngày càng chia rẽ, không những về kinh tế, tôn giáo và văn hóa mà còn cả về sắc tộc.
Việt Nam có tình trạng phân biệt chủng tộc hay không? Nếu không quá cầu kỳ về khái niệm học thuật, tôi sẽ trả lời rằng có. Tôi là một người Tày nhưng sinh ra ở Hải Phòng….
Cứ mỗi khi có một sự việc đáng tiếc nào đó xảy ra đối với người da màu thì làn sóng biểu tình phản đối nạn phân biệt chủng tộc lại dấy lên mạnh mẽ ở Mỹ.
Dù có lịch sử khác nhau, nhưng có bài học cho mọi quốc gia. Không ai đáng bị chết, dù trong bất kỳ tình huống nào, nhất là dưới tay của người khác chỉ vì màu da của họ.
Lịch sử nước Mỹ gắn liền với nạn kỳ thị, phân biệt chủng tộc. Phong trào dân quyền cuối cùng đã chấm dứt được luật phân biệt chủng tộc, nhưng tình trạng phân biệt chủng tộc thực ra chưa bao giờ biến mất.