Phương pháp “tiêm ngừa” của Jenner xét theo các tiêu chuẩn y đức ngày nay là hoàn toàn sai trái. Nhưng thực tế không nhờ sự liều lĩnh của ông thì cả châu Âu khi đó sẽ rơi vào bàn tay tử thần…
Đại dịch COVID-19 cho thấy, trong tương lai gần, chúng ta không thể bỏ qua sức khỏe sinh thái (ecological health) nếu muốn có một cuộc sống khỏe mạnh.
Chúng ta nói nhiều về một Việt Nam cường tráng. Đó là Việt Nam anh dũng, tài hoa, nhân văn, với địa linh nhân kiệt… Nhưng thực tế, bên cạnh những ngày khỏe mạnh, Việt Nam cũng có lúc ốm đau.
Xuất phát từ quan niệm dịch bệnh là do quan Ôn gây ra, muốn tránh khỏi nạn dịch thì phải tìm cách xua đuổi những Ôn thần, đã hình thành nên lệ “tống ôn, tống quái” ở Nam kỳ.
Trong tất cả 872 ngày bị bao vây, Leningrad đã không hề có đợt dịch bùng phát nào nghiêm trọng. Đó là nhờ những hoạt động vệ sinh phòng bệnh được tổ chức kịp thời tại thủ đô phương Bắc của nước Nga.
Vấn đề đô thị hóa, tình trạng phá rừng, hiện tượng Trái đất nóng lên… đều có mối liên hệ với những dịch bệnh đe dọa tính mạng hàng triệu người.
Các đại dịch trong tương lai sẽ xuất hiện thường xuyên hơn, chết chóc hơn COVID-19, trừ khi có thay đổi trong cách tiếp cận toàn cầu để đối phó với các bệnh truyền nhiễm.
Có thể nhận thấy điều đang diễn ra tương đồng với cách mà Cái chết Đen củng cố quyền lực của nhà nước và đẩy nhanh quá trình thống trị các thị trường trọng điểm của một số ít các công ty lớn, về lâu dài.