NHẬT KÝ HÀNH TRÌNH – Ernesto Che Guevara

6 – San Martin De Los Andes – Cảm xúc miền đất lạ

Con đường bò ngoằn ngoèo như con rắn len lỏi giữa những chân đồi có vẻ như là đoạn bắt đầu của dãy Andes đồ sộ, rồi đổ dốc dẫn đến một thị trấn nghèo khổ, tiêu điều, vây quanh bởi những ngọn núi hùng vĩ, dày đặc những rừng cây. San Martin nằm ở sườn dốc xanh vàng khuất dần vào vùng hồ Lacar xanh thẳm, một vùng nước hẹp, rộng khoảng 35 mét và dài 500 kilômét. Khi những khó khăn về khí hậu và giao thông được giải quyết thì nơi này là trạm dừng chân của du khách, và thị trấn đã có thể tồn tại.

Cuộc tấn công đầu tiên của chúng tôi vào một dưỡng đường địa phương (để xin ở nhờ) đã hoàn toàn thất bại, nhưng chúng tôi quyết tâm duy trì chiến thuật đó với văn phòng Công viên Quốc gia. Người quản lý công viên cho phép chúng tôi được ở trong một nhà kho. Người gác đêm đến, một người mập mạp, to lớn ngoại lệ, cân nặng cỡ 140 kg, gương mặt chai cứng như đá. Nhưng ông ta lại đối xử với chúng tôi rất tử tế, cho phép chúng tôi nấu ăn trong túp lều của ông. Đêm thứ nhất trôi qua êm thắm. Chúng tôi ngủ trong nhà kho, trên nệm rơm ấm áp – một thứ cần thiết ở vùng này vì ban đêm trời rất lạnh. Chúng tôi mua một ít thịt bò rồi đi bộ dọc theo bờ hồ. Dưới bóng mát của những hàng cây to lớn, nơi mà vẻ hoang sơ đã ngăn bước tiến của nền văn minh, chúng tôi dự tính xây dựng một phòng thí nghiệm ở đây khi đã hoàn tất cuộc hành trình. Chúng tôi tưởng tượng những khung cửa sổ nhìn ra toàn cảnh hồ Lacar, tuyết mùa đông phủ trắng mặt đất. Chúng tôi sử dụng xuồng hơi để di chuyển từ nơi này đến nơi khác, đi bắt cá bằng một chiếc thuyền nhỏ, và có nhiều chuyến du khảo bất tận vào những khu rừng nguyên sinh. Mặc dù trong suốt chuyến đi chúng tôi thường ao ước được ở những nơi dữ dội, khủng khiếp, nhưng chỉ có rừng già Amazon mới hấp dẫn bản năng phiêu lưu mạo hiểm của chúng tôi một cách mạnh mẽ như nơi này.

Giờ đây tôi biết, gần như định mệnh đã an bài, và tôi không còn chọn lựa nào khác, rằng số phận của tôi là phải lãng du. Chính xác hơn là “số phận của chúng tôi” – vì Alberto cũng nghĩ như vậy. Tuy nhiên, có những lúc tôi tha thiết trông mong được đến những vùng đất tuyệt vời của miền nam nước tôi. Có lẽ vào một ngày nào đó, khi dừng chân phiêu bạt, tôi sẽ trở về Argentina và định cư tại vùng hồ Andean, nếu không ở lại vĩnh viễn thì cũng tạm dừng chân trong một thời gian. Khi chúng tôi trở lại thì trời đã tối. Thật là một điều ngạc nhiên thú vị khi thấy Don Pedro Olate, người gác đêm, đã chuẩn bị sẵn một bữa thịt nướng ngoài trời để đãi chúng tôi. Chúng tôi đi mua rượu vang để đáp lại cử chỉ nghĩa hiệp đó và chúng tôi đã ăn ngấu nghiến như sư tử. Bữa ăn thật khí thế. Chúng tôi trò chuyện về mùi vị của món thịt nướng, về việc đã từ lâu rồi chúng tôi không còn được ăn uống huy hoàng như khi còn ở nhà. Don Pedro bảo chúng tôi là người ta yêu cầu ông tổ chức tiệc ngoài trời cho những tay đua xe hơi tham dự giải tại địa phương vào Chủ nhật tới. Ông cần thêm hai người giúp việc và đề nghị chúng tôi làm. “Tôi không thể trả tiền cho các anh, nhưng bù lại, các anh có thể giữ lại nhiều thịt để dùng trên đường đi”. Đó là một ý kiến hay và chúng tôi đã chấp nhận làm hai trợ lý cho “Bố già của buổi tiệc ngoài trời miền nam Argentina”. Cả hai anh chàng trợ lý chỉ nóng lòng chờ đợi cho đến ngày Chủ Nhật. Và sáu giờ sáng hôm ấy, chúng tôi bắt đầu công việc đầu tiên – chất củi lên xe tải và mang đến nơi tổ chức tiệc – chúng tôi làm việc không nghỉ cho đến 11 giờ. Khi nhận được hiệu lệnh nghỉ trưa, mọi người lao đến ăn ngấu nghiến món sườn nướng.

Một người rất kỳ lạ điều hành mọi chuyện ở đây. Người mà khi nói chuyện, tôi thường gọi “Senora(1)” một cách cung kính. Cho đến khi một người cùng làm nhắc nhở, “Này nhóc! Đừng đi quá xa như thế với Don Pendon, ông ta sẽ nổi giận ngay bây giờ đấy!”. “Ai là Don Pendon vậy hả?” Tôi hỏi bằng giọng điệu và cử chỉ như đứa trẻ không mấy có văn hóa. Câu trả lời Don Pendon chính là người nãy giờ tôi gọi là “Senora” làm tôi thấy hơi lạnh người, nhưng cảm giác đó không kéo dài bao lâu. Tại các buổi tiệc ngoài trời, lúc nào cũng có rượu thịt ê hề, và chúng tôi được ăn uống thoải mái. Hơn thế nữa, chúng tôi còn có một kế hoạch được chuẩn bị công phu. Tôi giả vờ say và loạng choạng bước ra bờ suối, giấu trong áo được một chai rượu vang đỏ cực ngon. Sau năm lần say như thế, chúng tôi đã có được mấy chai rượu vang giấu dưới nước cạnh gốc liễu. Khi bữa tiệc kết thúc, công việc của chúng tôi là phải dọn dẹp mọi thứ để chất lên xe tải rồi cùng về thị trấn với mọi người. Nhưng tôi giả vờ làm việc miễn cưỡng và cãi nhau liên tục với Don Pendon. Cuối cùng tôi nằm dài trên bãi cỏ, giả bộ say và không chịu làm gì cả. Alberto trong vai một người bạn thân, đến xin lỗi ông chủ và ở lại chăm sóc tôi khi chiếc xe tải lăn bánh. Khi tiếng động cơ xe tải xa dần, chúng tôi nhảy cẫng lên và chạy như bay đến chỗ giấu mấy chai rượu vang, gia tài mới có được, với hy vọng chúng tôi có thể nhâm nhi trong nhiều ngày lang thang.

Alberto lao mình tới cây liễu trước tiên: mặt anh trông thiểu não như một diễn viên hài. Một thực tế quá phũ phàng không thể tin được: Không còn một chai rượu nào ở chỗ đó nữa cả. Thế là toi bao công sức và toi cả ước mơ. Hoặc là tôi đóng kịch quá tồi – ai đó đã thấy tôi đánh cắp mấy chai rượu vang, hoặc là đã có một “cao thủ võ lâm” có hành tung và mục đích giống chúng tôi. Thế là lại rỗng túi như cũ. Chúng tôi cố hình dung lại lúc ấy và thấy chắc là người ta đã cười trước trò say xỉn của tôi. Rồi chúng tôi cố tìm xem có điểm nào cho thấy là chúng tôi ăn trộm hay không. Nhưng điều đó cũng chẳng có ích lợi gì. Ân hận cũng vô nghĩa! Đành lôi theo thùng bánh mì phô mai và túi thịt, chúng tôi phải cuốc bộ trở lại thị trấn. Dù được cho ăn uống miễn phí no nê nhưng chúng tôi cảm thấy rất xấu hổ, không phải vì chuyện mấy chai rượu vang mà vì người ta đã cho chúng tôi là hai thằng ngốc. Cảm giác này thật vô cùng khó tả. Nếu trót lọt chắc cảm giác sẽ khác hẳn. Phải chấp nhận quy luật cuộc chơi vậy!

Ngày hôm sau trời mưa và lạnh, và chúng tôi nghĩ cuộc đua sẽ không thể tiến hành được. Chúng tôi đang chờ được nghỉ giải lao để ra bờ hồ nấu nướng thì trên loa phóng thanh người ta nói cuộc đua vẫn tiếp tục. Là người phục vụ tiệc ngoài trời, chúng tôi được vào cổng miễn phí để xem các tay đua của quốc gia thi đấu trong một cuộc đua được tổ chức khá tốt. Ngay khi chúng tôi nghĩ đến việc đi tiếp, bàn bạc phải chọn tuyến đường nào, thì một chiếc xe jeep chở đầy bạn của Alberto đến. Họ đến từ ngôi làng huyền thoại xa xăm Conception del Tio. Chúng tôi ôm chặt nhau thắm thiết và sau đó là đổ đầy bao tử với những chất lỏng biết sủi bọt. Họ mời chúng tôi đến thăm nơi họ làm việc tại thị trấn Junin de los Andes. Thế là chúng tôi lại lên đường, giảm tải cho chiếc môtô bằng cách để đồ đạc lại nhà kho trong Công viên Quốc gia.

XEM TIẾP: 7 – Núi non mạo hiểm