COVID-19 và sự sụp đổ một đức tin hoang đường về chủ nghĩa tư bản

Các nhà tư bản đã dùng một câu chuyện hão huyền để ru ngủ hàng tỉ tín đồ của mình. Cuộc khủng hoảng COVID-19 đã xé nát tín điều đó thành những mảnh vụn.

Tác giả: Jasmine Duff.

Nguồn: COVID-19 Proves Workers Are Essential and Capitalists Are A Drain; Jasmine Duff; Hampton Institute; Republished from Red Flag, 2020/03/27.

Lược dịch: Đại Việt.

Lập luận của những người Marxist rằng xã hội vận hành nhờ sức lao động của công nhân, chứ không phải là trí tuệ và tinh thần kinh doanh – điều được cho là thuộc về các ông chủ, từ lâu đã bị những người bảo vệ chủ nghĩa tư bản chế giễu. Tuy nhiên, trong cuộc khủng hoảng đại dịch COVID-19, quan điểm của Marx đã được khẳng định một cách rõ ràng.

Những người được coi là lực lượng tạo ra sự giàu có của xã hội: Các CEO, chủ ngân hàng, giám đốc các tập đoàn hoặc các chính trị gia phục vụ họ đang tự cô lập mình trong trong biệt thự, không thể ra khỏi đất nước của họ. Và điều này không có bất kỳ tác động đáng kể nào đến các hoạt động cơ bản của xã hội. Phần còn lại của thế giới vẫn ổn nếu không có họ.

Những người mà chúng ta thực sự cần đến trong cuộc khủng hoảng này là những người mà chúng ta phụ thuộc vào trong mọi mặt cuộc sống hàng ngày: Bác sĩ, y tá, giáo viên, những người nông dân tạo ra lương thực thực phẩm cho chúng ta, những người vận chuyển nó đến kệ siêu thị, và những người, bất chấp rủi ro về sức khỏe, vẫn tiếp tục phục vụ chúng ta trong các siêu thị và nhà thuốc.

Chúng ta đã từng nghe nói rằng các ông chủ xứng đáng với sự giàu có của mình bởi vì họ đóng một vai trò đặc biệt trong nền kinh tế. Trong một bài viết đăng trên tạp chí Forbes năm 2019, chuyên gia kinh tế Rainer Zitelmann cho rằng: “Thu nhập cao thường là phần thưởng cho những ý tưởng đặc biệt tốt. Những người giàu nhất thế giới là những người có những ý tưởng hay nhất”.

Những lập luận kiểu đó thuyết phục chúng ta tin rằng công nhân là không quan trọng và có thể thay thế. Họ không gì khác hơn là một nguồn nhân lực bị bóc lột theo ý thích của các nhà tư bản. Nếu bạn là một công nhân, họ nghĩ, đó là vì bạn không thông minh, sáng tạo hay có đủ khát vọng để vượt lên các vị trí cao hơn. Đó là lý do tại sao bạn xứng đáng với mức lương thấp, công việc bấp bênh, trường học tồi tệ và không được chăm sóc sức khỏe tốt.

Cuộc khủng hoảng COVID-19 đã xé nát lập luận này thành những mảnh vụn. Nền kinh tế toàn cầu đang bị đình trệ vì nhiều công nhân phải ở nhà. Các CEO nhốt mình trong biệt thự và không thể làm gì để cứu vãn tình hình. Tất cả sự sáng tạo và trí thông minh được cho là của họ hoàn toàn vô dụng nếu không có lực lượng lao động mà dựa vào đó sự giàu có của họ được xây dựng.

Hành động của các nhà lãnh đạo chính trị đã xác nhận điều này. Điều sáng tạo và thông minh duy nhất mà họ đã nghĩ ra để ngăn chặn viễn cảnh suy thoái sâu sắc là giữ càng nhiều công nhân tại các vị trí của họ càng tốt – nói cách khác là hy sinh sức khỏe và tính mạng người lao động một cách liều lĩnh để bảo vệ lợi nhuận của các ông chủ.

Không có công nhân, các nhà tư bản chẳng là gì cả.

Điều này được thể hiện súc tích trong mô tả của Marx về giai cấp công nhân với tư cách là những người đào mộ cho chủ nghĩa tư bản. Công nhân là động cơ giữ cho xã hội hoạt động. Khi lao động của công nhân dừng lại, xã hội dừng lại.

Trong bối cảnh đại dịch COVID-19, chúng ta thấy nhiều ví dụ minh họa cho quan điểm này. Hàng ngàn công nhân trong ngành công nghiệp ô tô và luyện kim Italia đã tiến hành các cuộc đình công để thực thi cách ly xã hội, từ chối mạo hiểm sức khỏe của họ và gia đình cho những tính toán của Thủ tướng Giuseppe Conte. Ông Conte đã nói rõ mong muốn duy trì lợi nhuận của các tập đoàn mặc dù đất nước này có tỷ lệ tử vong 10% trên tổng số ca nhiễm COVID-19. Nhưng những người công nhân Italia đã không chấp nhận điều đó.

Công nhân ở Argentina đã tiếp quản một nhà máy đồng phục cảnh sát và sử dụng nó để sản xuất mặt nạ phẫu thuật. Một nhóm công nhân Argentina khác đã tiếp quản một trong những nhà in 3D lớn nhất ở Mỹ Latinh, sử dụng nó để in mặt nạ bảo vệ và sản xuất nước khử trùng.

Tại Australia, các công nhân tại một nhà kho ở vùng ngoại ô phía Tây Melbourne đã tuần hành phản đối ban quản trị khi họ từ chối cung cấp đầy đủ thiết bị bảo vệ sức khỏe. Sức mạnh tập thể của công nhân là rất lớn. Trước đó, vào năm 2016, một cuộc đình công kéo dài ba ngày tại nhà kho này đã khiến các kệ siêu thị trên khắp bang Victoria và Tasmania trống rỗng trong nhiều tuần.

Công nhân có quyền từ chối việc bị các nhà tư bản bóc lột. Họ có thể là bất cứ ai, người bốc vác trong kho, người xếp kệ hàng trong siêu thị, hay tài xế xe tải… Trong một thế giới không có ông chủ, họ có thể đưa ra các quyết định tập thể và dân chủ, và dùng kỹ năng lao động của mình để thúc đẩy lợi ích của mọi người. Chúng ta có thể phân phối mọi thứ thiết yếu, ví dụ như thực phẩm, theo nhu cầu của mọi người. Điều này sẽ chấm dứt thực tế man rợ tồn tại dưới chủ nghĩa tư bản, nơi hàng triệu người chết đói hàng năm mặc dù lương thực được sản xuất đủ để nuôi sống 1,5 lần dân số thế giới.

Chúng ta có thể sử dụng các kỹ năng của mình như những công nhân xây dựng để nhanh chóng xây dựng bệnh viện, thay vì, như trường hợp ngày nay, xây những căn hộ và trung tâm mua sắm vô tận dành cho người giàu – để trong bất kỳ cuộc khủng hoảng sức khỏe nào trong tương lai, sẽ không ai phải chết vì không có giường bệnh.

Giai cấp công nhân đoàn kết, dân chủ và tập thể: Đây là những viên gạch xây dựng chủ nghĩa xã hội. Chủ nghĩa xã hội là một xã hội trong đó người lao động có thể quyết định một cách dân chủ, tự do sử dụng tất cả các kỹ năng và sự sáng tạo của mình, xây dựng một thế giới mình mong muốn, thay vì cho phép một nhóm thiểu số tư bản giàu có điều hành xã hội vì lợi nhuận. Các ông chủ cần chúng ta, nhưng chúng ta không cần họ.

Ngay bây giờ, chủ nghĩa tư bản đang khủng hoảng. Công nhân có nhiều quyền lực hơn bao giờ hết, nhưng chúng ta vẫn bị ép buộc phải làm việc trong những điều kiện ngày càng man rợ hơn. Giờ đây chúng ta đang đứng trước ngã ba đường. Xin trích dẫn lời của nhà cách mạng Rosa Luxemburg viết trong bối cảnh chết chóc của cuộc Thế chiến thứ nhất: “Hoặc là chuyển sang chủ nghĩa xã hội hoặc trở về với chủ nghĩa man rợ”.

Ngày qua ngày, quá nhiều điều bị hiến tế trên bàn thờ lợi nhuận của các nhà tư bản, từ sự hủy hoại môi trường cho đến sức khỏe và sinh mạng con người. Nhiệm vụ xây dựng một tương lai xã hội chủ nghĩa đã trở nên cấp bách hơn bao giờ hết.

ĐẠI VIỆT / REDSVN.NET

Tags: , , , ,