Ở phần lớn các xã hội, trong một chừng mực nào đó, một số cá nhân có thể có lợi thế hơn các cá nhân khác về một số mặt như kinh tế, quyền lực, hay pháp luật… Sự “khác biệt” này được gọi là phân hóa hay bất bình đẳng xã hội.
Giữa an sinh xã hội và phúc lợi xã hội có những điểm giống, nhưng không phải là đồng nhất. An sinh xã hội là sự phân phối lại thu nhập, còn phúc lợi xã hội hướng tới sự công bằng.
Trung Quốc và Cuba điển hình cho hai mô hình khác nhau khi giải quyết bài toán về mối quan hệ giữa tăng trưởng kinh tế và tiến bộ, công bằng xã hội.
Chúng ta vẫn thường chỉ nhìn các thảm họa như những sự kiện cần phải đối phó mà không còn thấy một trong những nguyên nhân sâu xa, đó là sự bất bình đẳng xã hội và kinh tế.
Đói nghèo là một hiện tượng kinh tế xã hội mang tính chất toàn cầu. Nó không chỉ tồn tại ở các quốc gia kém phát triển mà còn cả ở các quốc gia phát triển.
Nước Mỹ đang áp dụng một loại chủ nghĩa xã hội cầm chừng vì chính sự tồn vong của chủ nghĩa tư bản. Đó là một loại “chủ nghĩa xã hội mang sắc thái Mỹ”. Chỉ có điều là còn mắc cỡ, e thẹn, chưa chịu công khai nhìn nhận.
Các công ty gọi xe Uber và Lyft lôi kéo tài xế bằng những mỹ từ như “ông chủ của chính mình” hay “giờ giấc linh hoạt”, để rồi biến họ thành nạn nhân của một nền kinh tế bóc lột.
Khi tài sản của các tỷ phú vẫn tăng đều đặn, họ không có lý do gì dừng việc hưởng thụ đặc quyền đặc lợi của những người giàu nhất thế giới.
Chúng ta chứng kiến một nhóm nhỏ triệu phú đang giành thắng lợi hơn bao giờ hết ở một trong những khu vực bất bình đẳng nhất trên thế giới.
“Tự do”, “bình đẳng”, “riêng tư”, “hiệu quả”, “cạnh tranh”, “thịnh vượng”… được xem là những thành tố làm nên “giá trị Mỹ”. Bây giờ, điều đó đang bị hao mòn nghiêm trọng.