Người Chăm biết sử dụng chữ viết từ khá sớm. Văn học vừa là nhân vừa là quả của ngôn ngữ – tư duy Chăm, cả tư duy bình dân lẫn tư duy bác học.
Trong suốt quá trình lịch sử, người Chăm đã sáng tạo, xây dựng được nền văn hóa, văn nghệ dân gian đặc sắc, một trong những nét độc đáo đó là âm nhạc…
Thiên Yana là hiện tượng tín ngưỡng – văn hóa độc đáo ở duyên hải Nam Trung Bộ. Từ thần mẹ xứ sở Pô Inư Nagar của người Chăm đã hiện thân thành vị thánh mẫu Thiên Yana – phúc thần của người Việt.
Tục thờ Linga và Yoni có nguồn gốc từ cộng đồng người sống ở vùng lưu vực sông Ấn, thuộc chủng tộc Sumerian và Dravidan. Tín ngưỡng của họ gắn liền với thần thoại về thần mẹ và sự thờ cúng âm lực
Người Chăm là dân tộc duy nhất ở Việt Nam theo Hồi giáo. Hồi giáo thế giới có những luật lệ khắt khe nhưng khi du nhập vào cộng đồng người Chăm nó đã bị biến đổi rất nhiều.
Nghệ thuật ca – múa nhạc truyền thống Chăm luôn luôn được phân tách ra thành hai phần rõ rệt, một là nghệ thuật phục vụ nhu cầu tâm linh, hai là nghệ thuật phục vụ giải trí đời thường.
Qua quá trình phát triển của xã hội, đặc biệt là sự giao lưu và hội nhập văn hóa Việt – Chăm, các hình thức tín ngưỡng của người Việt ngày càng phong phú đa dạng.
Hiện nay, nước ta có khoảng mười ba vạn đồng bào Chăm, tiếng nói của dân tộc này rất gần tiếng nói của một số dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên. Người Chăm ở nước ta hình thành ba nhóm tín ngưỡng chính…
Tham vọng thành lập vương quốc Champa Hồi giáo, Katip Sumat ra lệnh thủ tiêu tất cả chức sắc người Chăm theo Hindu giáo chống lại phong trào của mình. Triều đình Huế không ngờ và cũng không chuẩn bị cho cuộc vùng dậy của Katip Sumat.
Từ ngôn ngữ lạ của người Sơn Tây, Thạch Thất… nhiều nhà khoa học cho rằng, họ chính là hậu duệ của người Chăm bị nhà Trần bắt ra Bắc làm tù binh…