Những bệnh ung thư phổ biến nhất và cách ngăn ngừa từ lối sống hàng ngày

Việc chủ động thay đổi lối sống từ những điều nhỏ nhặt trong sinh hoạt hằng ngày không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh hơn trong tương lai.

Ung thư là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu, và sự phổ biến của các loại ung thư đang gia tăng không chỉ ở các quốc gia phát triển mà còn ở nhiều nước đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Mặc dù yếu tố di truyền đóng một vai trò nhất định, nhưng phần lớn các trường hợp ung thư đều có liên quan mật thiết đến lối sống và môi trường sống hàng ngày. Do đó, việc hiểu rõ những loại ung thư phổ biến và áp dụng các biện pháp phòng ngừa từ lối sống có thể giúp làm giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh.

Trong số các loại ung thư phổ biến nhất hiện nay, ung thư phổi đứng hàng đầu về tỷ lệ tử vong. Đây là loại ung thư thường gắn liền với việc hút thuốc lá – nguyên nhân chính gây ra hơn 80% các ca bệnh. Tuy nhiên, ngay cả những người không hút thuốc cũng có thể mắc ung thư phổi do tiếp xúc với khói thuốc thụ động hoặc ô nhiễm không khí. Một trong những cách hiệu quả nhất để phòng tránh ung thư phổi là từ bỏ thuốc lá hoàn toàn, tránh xa môi trường có khói thuốc, và sống trong không gian có không khí trong lành.

Ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Dù có yếu tố di truyền nhất định, nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy béo phì, thiếu vận động thể chất, uống rượu và chế độ ăn nhiều chất béo bão hòa là những yếu tố nguy cơ cao. Việc duy trì cân nặng hợp lý, tăng cường vận động, hạn chế rượu bia và ăn uống lành mạnh với nhiều rau xanh, trái cây, các loại đậu và ngũ cốc nguyên hạt có thể giúp giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh này. Ngoài ra, việc khám sàng lọc định kỳ cũng đóng vai trò quan trọng trong phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.

Ung thư gan cũng đang gia tăng nhanh chóng, đặc biệt là ở các nước châu Á, trong đó có Việt Nam. Các nguyên nhân chính bao gồm nhiễm virus viêm gan B và C, nghiện rượu, và ăn uống thiếu an toàn (chẳng hạn như thực phẩm bị nhiễm nấm mốc aflatoxin). Để phòng ngừa ung thư gan, việc tiêm phòng viêm gan B, sử dụng thực phẩm sạch, hạn chế tiêu thụ rượu và duy trì lối sống lành mạnh là rất cần thiết.

Một loại ung thư khác không thể bỏ qua là ung thư đại trực tràng – loại ung thư đứng đầu trong nhóm bệnh lý đường tiêu hóa. Chế độ ăn ít chất xơ, nhiều thịt đỏ, ít vận động, hút thuốc và uống rượu là các yếu tố làm gia tăng nguy cơ. Ngược lại, một lối sống năng động với chế độ ăn giàu rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám, cùng việc kiểm tra sức khỏe định kỳ (đặc biệt là nội soi đại tràng) sẽ góp phần phát hiện sớm và phòng ngừa hiệu quả.

Ung thư cổ tử cung là bệnh ung thư phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt tại các nước có tỷ lệ tiêm vắc-xin phòng HPV còn thấp. Quan hệ tình dục không an toàn và nhiễm virus HPV là nguyên nhân chính. Do đó, việc duy trì sinh hoạt tình dục có khoa học, tiêm phòng vắc-xin HPV, kết hợp với kiểm tra định kỳ bằng phương pháp phết tế bào cổ tử cung (PAP smear) hoặc xét nghiệm HPV DNA là các bước quan trọng trong việc giảm tỷ lệ mắc và tử vong do căn bệnh này.

Từ những dẫn chứng trên, có thể thấy rằng lối sống đóng vai trò then chốt trong việc phòng chống ung thư. Một chế độ ăn uống cân đối, thường xuyên vận động thể chất, tránh xa thuốc lá và rượu bia, ngủ đủ giấc và giữ tinh thần lạc quan không chỉ giúp tăng cường sức khỏe tổng thể mà còn là “lá chắn” tự nhiên ngăn ngừa sự hình thành và phát triển của tế bào ung thư. Bên cạnh đó, ý thức kiểm tra sức khỏe định kỳ, nhất là các chương trình tầm soát ung thư theo độ tuổi và yếu tố nguy cơ cá nhân, cũng là biện pháp thiết thực giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm, nâng cao hiệu quả điều trị và giảm chi phí y tế.

Cuối cùng, phòng bệnh vẫn luôn là cách hiệu quả và kinh tế nhất trong cuộc chiến chống ung thư. Việc chủ động thay đổi lối sống từ những điều nhỏ nhặt trong sinh hoạt hằng ngày không chỉ mang lại lợi ích cho cá nhân mà còn góp phần xây dựng một cộng đồng khỏe mạnh hơn trong tương lai.

CTV

Tags: Sức khỏe, Phong cách sống, Ung thư