Thuế thân, thuế lao dịch và thuế ruộng có chủ từ thời phong kiến. Thực dân Pháp đã tận dụng triệt để các sắc thuế này và áp đặt phương thức thu mới với tính chất tận thu…
Tư tưởng “sứ mệnh hiển nhiên” đã được người Mỹ hợp lý hoá cho mục đích mở rộng lãnh thổ với tên gọi “thuyết bành trướng do định mệnh”.
Thời kỳ thuộc địa bắt đầu vào thế kỷ thứ 15 và giai đoạn cao trào vào cuối Thế chiến 2, một phần ba dân số thế giới sống dưới sự cai trị của các thế lực phương Tây.
Hiếu chiến và tàn nhẫn, Magellan có nên được coi là một anh hùng, hay như nhà sử học Ocampo gọi – “du khách” đầu tiên của Philippines? Di sản mà nhà thám hiểm để lại vẫn còn phức tạp hơn chúng ta nghĩ.
Tại sao nước Mỹ to lớn như bây giờ? Quá trình bành trướng lãnh thổ của Mỹ diễn ra như thế nào? Ngoài Chiến tranh Việt Nam và các cuộc chiến gần đây thì Mỹ còn đem quân đánh những nơi nào?
Sau cái chết của người Mỹ gốc Phi George Floyd, nhiều quốc gia tại châu Âu và Mỹ mới theo chân châu Phi dỡ bỏ hàng loạt tượng đài liên quan đến thể chế nô lệ.
Chiến thắng Điện Biên Phủ là tiếng kèn xung trận, cổ vũ các dân tộc bị áp bức đứng lên đấu tranh giành độc lập và đi vào tiềm thức như là thắng lợi chung của nhân loại tiến bộ.
Tranh cãi về vai trò, đóng góp của chữ quốc ngữ cũng như “công” hay “tội” của linh mục Alexandre de Rhodes cho thấy rằng để nhìn nhận về những di sản của giáo dục dưới thời thuộc địa là không đơn giản.
Chúng tôi đã chôn họ xuống cát như những con chuột, những người đàn ông An Nam rất xấu xí, gầy gò, rách rưới, khốn khổ, chỉ được trang bị giáo, súng cũ gỉ…
Nhìn một cách khái quát có thể thấy trong lịch sử cận – hiện đại thế giới đã xuất hiện ít nhất ba làn sóng thức tỉnh của chủ nghĩa dân tộc với bản chất và đặc điểm khác nhau.