Trên một biểu đồ toán học, nếu trục ngang là ý thức – thực tại – là chiều đồng đại, trục đọc là tiềm thức – di truyền – lịch đại thì chắc chắn tác phẩm nghệ thuật hiện ra ở ngã tư của hai trục dao động này.
Đề cập đến quan điểm của Tâm lý học đối với sáng tạo nghệ thuật, bài viết chỉ đề cập đến các phần của sáng tạo nghệ thuật mà về nguyên tắc có thể áp dụng được cách phân tích Tâm lý học.
Chắc chắn chúng ta sẽ nhìn thấy nhiều loại hình nghệ thuật mới, song liệu chúng ta có thấy các giá trị thẩm mỹ mới không? Các lý thuyết mới về nghệ thuật liệu có hơn gì những lý thuyết cũ không?
Khoa học và nghệ thuật giống như hai mắt của văn hoá con người. Chính sự khác nhau của chúng (và cả sự bình đẳng về giá trị của chúng nữa) đã tạo ra nội hàm kiến thức của chúng ta. Không nên quy nghệ thuật vào lĩnh vực đùa vui hay minh hoạ dễ dãi cho các tư tưởng đạo đức cao siêu…
Không phải sự vô tư buông lời nào cũng đạt được thành công, cũng như không thể đánh đồng sự vô tư ấy với “giả vờ” giản dị hay lười nhác trong sáng tạo để tạo ra những câu thơ vô hồn, mòn sáo…
Một bác sĩ kém về y đức sẽ chỉ làm ảnh hưởng đến thể xác của một số bệnh nhân do bác sĩ ấy trực tiếp điều trị, nhưng một tác phẩm âm nhạc không có đạo đức sẽ làm hại tâm hồn của số đông công chúng.
Nghệ thuật muôn thuở là vấn đề của cá nhân. Xuất phát từ trải nghiệm, từ câu chuyện, từ cảm xúc của chính mình để làm ra tác phẩm…
Nghệ thuật lại là cách tốt nhất để phơi bầy ra sự nhiễu loạn của chính cái thế giới đang phát triển và bão hòa một cách mau lẹ ấy: Sau cơn nhiễu loạn, thật khó biết thế giới ấy rồi sẽ ra sao.
Egar Poe là nhà văn bị đánh giá là kẻ tâm thần, Bùi Giáng thì nổi danh với tính điên của mình, Esenin và Mayakovsky đều tự tử trong tuyệt vọng nhưng những tác phẩm họ để lại là những kiệt tác làm nên một thời đại…
Người ta vẫn thường cho rằng “tính dân tộc” và “tính nhân loại” là hai khái niệm đối lập nhau, mâu thuẫn với nhau, mặc dầu sự giao thoa giữa hai “đối cực” này vẫn diễn ra một cách tự nhiên, thoải mái trong văn học nghệ thuật, từ Đông sang Tây.