Dưới sự trị vì của con người ấy, lãnh thổ Việt Nam là rộng lớn nhất lịch sử, trở thành một trong hai quốc gia mạnh nhất Đông Nam Á, với dân số và quy mô kinh tế còn lớn hơn cả Philippines và Myanmar cộng lại.
Lên ngôi, Minh Mạng tiếp nhận một nhà nước mới ra đời sau nội chiến đang có nhiều khó khăn về chính trị, kinh tế…; quyền lực bị thao túng và tha hóa dẫn đến nhiều rối loạn về xã hội.
Khi đã mồ yên mả đẹp, mộ Lê Văn Duyệt vẫn bị vua Minh Mạng cho san bằng, dựng bia đá đề: Chỗ hoạn quan lộng quyền Lê Văn Duyệt chịu tội chết.
Việc cải đổi trang phục của vua Minh Mạng đã gặp phải sự bất tuân của người dân, thể hiện qua những bài hò vè để chế diễu như: “Tháng sáu có chiếu vua ra / Cấm quần không đáy người ta hãi hùng…”.
Chiếc tàu thuỷ kiểu phương Tây được tự chế tạo lần đầu vào thời Minh Mạng. Đây không chỉ là một thành công về kỹ thuật mà còn thể hiện quyết tâm không lệ thuộc vào kỹ thuật của nước ngoài của nhà vua.
Cả một “bộ sậu” quan lại ở Nam Định, từ cấp trấn xuống cấp huyện thoái hóa, biến chất, trở thành “tập đoàn cường hào” hà hiếp dân chúng nặng nề…
Một trong những ngôi sao chính trị tạo nên sức mạnh cho bộ máy hành chính, quyền lực và thời đại của Minh Mạng chính là quan chức có tên Hà Tông Quyền.
Lịch sử khoa cử Nho học Việt Nam có những sĩ tử tuổi còn rất trẻ mà đoạt học vị Tiến sĩ vẻ vang. Tuy nhiên cũng có trường hợp bị quy chụp là gian lận thi cử mà đánh trượt.
Đó là năm Tự Đức thứ 2 (1849), gần 2 thập kỷ sau cái chết của Lê Văn Duyệt và cuộc biến thành Phiên An. Câu chuyện về họ trở lại đầy ám ảnh ngay chính trong hoàng cung Huế.
Vua Minh Mạng lên ngôi đúng ngày mùng Một Tết. Ngay sau khi lên ngôi vua ban chiếu miễn thuế cho dân, thưởng cho tôn thất và các quan. Mùng 2 Tết, làm lễ cúng vua cha, mùng 3, yết các miếu thờ tổ tiên.