Được phát hiện năm 1965 ở lưng chừng ngọn núi Cằm, thuộc địa phận thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La, văn bia Quế Lâm Ngự Chế là một chứng tích quý giá về công cuộc bảo vệ biên cương Tây Bắc của nhà Hậu Lê.
Triều Lê Sơ giai đoạn cuối lâm vào khủng hoảng trầm trọng. Chính trong bối cảnh suy vong ấy đã có những người mang dòng máu hoàng tộc được đưa lên ngai vàng nhưng lại không được công nhận là vị vua chính thống.
Trong chiến trận thời xưa, nhiều loài động vật như voi, trâu, bò, chó, ong, rắn… đã được sử dụng để gây thương vong lớn cho đối phương. Nhưng dùng mèo như một phần sức mạnh quân đội thì đúng là hiếm thấy.
Trong các câu chuyện dân gian, mỗi khi dân tộc Việt Nam gặp nguy khốn, Đức Long Quân lại ra tay giúp đỡ. Nhưng đâu là sự thực của sự giúp đỡ đó?
Sau câu đối của ông lão cưỡi bò, viên quan huyện hống hách, kiêu ngạo, chuyên ức hiếp dân lành phải quỳ xuống đất lạy như tế sao.
Có những điều lệ trong bộ luật Hồng Đức được Lê Thánh Tông coi trọng, dành sự ưu tiên quyền “bình đẳng giới” cho phụ nữ. Đây là điều hiếm thấy trong lịch sử xã hội phong kiến Việt Nam mang nặng tư tưởng “trọng nam khinh nữ”.
Lời hiến kế cho vua Mạc chạy lên cát cứ ở Cao Bằng một lần nữa cho thấy tầm nhìn thiếu chiến lược hoặc có thể nói là “thiếu trách nhiệm” với dân tộc của Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm…
Do thực tại địa lý, do hoàn cảnh nhân văn và lịch sử và do những quan niệm về chính trị, vấn đề biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc là một vấn đề vô cùng phức tạp và tế nhị.
Cùng với Lương Thế Vinh, Vũ Hữu là nhà toán học lớn của nước ta. Theo sử sách, khi được vua giao trọng trách xây cửa thành, ông đã tính toán chính xác tới mức không thừa, thiếu viên gạch nào.
Giả trai đi thi, bà Nguyễn Thị Duệ đỗ đầu, được trọng dụng rồi trở thành Bà Chúa Sao Sa, có công giúp nhiều sĩ tử học hành, đỗ đạt.