Trên thế giới ảo, mỗi chúng ta đều là một nạn nhân dự bị

Mỗi ngày, lại có thêm nhiều người tổn thương. Mỗi ngày, lại có nhiều người mọc mầm nỗi hận thù trong tim mình.

Bạo lực ngôn từ trên mạng xã hội đáng sợ không kém bạo lực đời thực

Một năm về trước, tôi từng chia sẻ trên Facebook rằng mỗi chúng ta ai cũng có thể trở thành một nạn nhân dự bị trên mạng xã hội. Bởi tôi chứng kiến người ta thích thú “bóc phốt”, tố nhau, cạnh khoé nhau… mỗi ngày, với lượng like, chia sẻ khủng khiếp.

Tôi thấy người ta bình luận cũng đáng sợ y như những status. Thậm chí có nhiều khi, lượng like cho một bình luận còn lớn hơn cả lượng like của một status khởi tạo câu chuyện. Tôi thấy hàng nghìn bình luận mà có khi chỉ là một dấu chấm(.) thôi cũng đã đủ thành một mồi lửa nữa “thiêu sống” nạn nhân của status đó. Tôi cũng thấy người ta chửi rủa nhau trên mạng xã hội còn kinh khủng hơn gấp chục – trăm lần ngoài chợ.

Cơ chế ẩn danh khiến người ta thoải mái bày tỏ phần đen tối nhất trong họ. Và kể cả khi không ẩn danh – có tên tuổi rõ ràng – thì cái con người trên mạng xã hội với con người thật tôi gặp ngoài đời cũng khác nhau một trời một vực. Người ta nói: Tự do ngôn luận! Nhưng có thứ tự do ngôn luận nào cho phép “mình thích thì mình nói thôi” kể cả dựng chuyện, kể cả khiến người khác đau đớn? Còn hơn cả vô cảm và tàn nhẫn khi người ta “ném” những vốc chữ vào mặt nhau như kẻ thù truyền kiếp vậy.

Một năm trôi qua, nhìn lại, tôi vẫn thấy những điều đó xảy ra. Những bàn tay vẫn lướt trên bàn phím với những ngôn từ kinh khủng, cùng với đó là “danh sách” nạn nhân vô tận! Vừa hôm qua nghe chuyện cô A bị ném đá hôm nay đã thấy anh B- người tố cô A, bị bóc phốt. Hàng chục triệu người dùng Facebook có lẽ đều trực sẵn nguy cơ thành… hàng chục triệu nạn nhân! Khi mà hòn bấc ném đi- hòn chì ném lại. Khi mà câu đe doạ: “Để tao đưa mày lên Facebook” đáng sợ hơn cả câu: “Tao sẽ đấm vỡ mặt mày”. Khi mà câu: “Anh em share đi để vạch trần bộ mặt thằng khốn nạn này” đáng sợ hơn cả câu: “Tao gọi anh em tao lên xử mày”.

Ngoài đời, những Khánh Trắng, Bình Kiểm, Phúc Bồ, Năm Cam… một thời được mượn tên để ra oai với nhau kiểu: Tao quen với đàn em anh Khánh Trắng, mày cứ liệu cái thần hồn. Còn giờ đây, “xã hội đen” trên mạng xã hội được tính bằng số like, số share. Các “băng đảng” trên mạng xã hội là những nhóm có số thành viên khủng, vài chục, vài trăm ngàn đến hàng triệu. Chỉ một câu chuyện đem quẳng vào nhóm thôi cũng sẽ thành vài trăm, vài ngàn lượt share, bình luận, tag nhau vào. Ai thành con mồi của những băng nhóm ấy sẽ thấu hiểu nỗi khủng khiếp.

Chưa hết! Chỉ với vài trăm ngàn, đến triệu đồng bỏ ra, người ta đã có thể ném đi một tin tức, một thông điệp, những hình ảnh, clip… tiếp cận đến cả trăm nghìn người dùng Facebook hoặc hơn tùy theo độ hot của nạn nhân. Như trường hợp của ông Cục trưởng nọ bị dựng chuyện dan díu với vợ người khác trong một bài viết được chạy quảng cáo đến người dùng Facebook. Một sự vu cáo, đơm đặt xúc phạm uy tín cá nhân đến như vậy mà lại được chạy quảng cáo rầm rầm trên mạng xã hội này.

Rồi sẽ có thêm bao nhiêu nạn nhân nữa khi mà Facebook không quan tâm đến việc nội dung status ấy là gì, chỉ quan tâm họ bỏ bao nhiêu tiền để chạy quảng cáo, miễn là không vi phạm những tiêu chuẩn chung chung của Facebook đặt ra?

Tôi không biết đến bao giờ mọi thứ sẽ thay đổi theo hướng tích cực. Không biết đến bao giờ những kẻ thiếu văn minh sẽ tự cô lập chính mình khi bị những người văn minh block (chặn)? Khi những câu chuyện nhảm nhí sẽ chẳng ai muốn đọc chứ đừng nói là like hay share.

Khi con người sẽ cá nhân và riêng tư hơn khi đưa lên Facebook luôn để chế độ bạn bè thay vì công khai. Khi nhiều group tử tế ra đời để người tử tế sẽ nhóm họp lại, lan tỏa những điều tốt đẹp. Khi người ta quyết không tha thứ cho những ai làm tổn thương người khác, sẽ học được cách tôn trọng sự khác biệt của nhau. Hy vọng là thế! Nhất định là thế!

Chỉ là cho đến lúc ấy, mỗi ngày chúng ta lại phải thở dài nhiều lần khi thấy cơn lên đồng của mọi người, mà trong đó có khi có cả người thân, bạn bè của mình. Mỗi ngày, lại có thêm nhiều người tổn thương. Mỗi ngày, lại có nhiều người mọc mầm nỗi hận thù trong tim mình. Và hẳn nhiên, giống như tôi, chúng ta nơm nớp lo sợ đến một ngày chính ta trở thành nạn nhân được nhắc đến trong vô vàn những bình luận thoá mạ đến từ những kẻ ta còn chưa từng biết mặt, nghe tên.

Hãy nhớ, mỗi chúng ta đều là một nạn nhân dự bị!

Theo HOÀNG ANH TÚ / VIETNAMNET

Tags: ,