Dù đã khép lại được ba phần tư thế kỷ, song xung đột khốc liệt nhất lịch sử loài người và dư âm của nó vẫn còn đây, cùng nhiều bài học đong đầy giá trị.
Cùng với ngoại giao chính trị và ngoại giao văn hóa, ngoại giao kinh tế đã và đang trở thành những nhân tố mang tính quyết định và chủ đạo trong “ngoại giao tổng thể” của một quốc gia.
Cuộc khủng hoảng COVID-19 có lẽ không phải là thời điểm bước ngoặt cho các nền kinh tế và chính trị như những gì mà nhiều người lập luận.
Lịch sử đã chứng minh các cuộc khủng hoảng thường góp phần làm gia tăng cạnh tranh quyền lực toàn cầu. Cuộc khủng hoảng COVID-19 đã và đang làm trầm trọng thêm mối quan hệ giữa Mỹ – Trung.
Ngay giữa đại dịch COVID-19, các quốc gia đã phải tính đến những kịch bản “lối ra”, nhất là về kinh tế. Thương mại và kinh tế thế giới đang và sẽ phải có điều chỉnh và thay đổi ra sao?
Trật tự quốc tế – di sản từ sau Thế chiến II – sẽ còn lại gì sau cuộc khủng hoảng toàn cầu mang tên đại dịch COVID-19? Thế giới địa chính trị tiếp sau đó sẽ khác biệt ra sao so với trước kia?
COVID-19 đã làm thay đổi gì trong cách đánh giá về sự mạnh yếu của các quốc gia và đối tác? Dịch bệnh chẳng khác gì đã làm cuộc tách bạch giữa vàng ròng và đồng thau trên nhiều phương diện.
Ở thời sau dịch bệnh COVID-19, các đối tác lớn sẽ phải bớt kiêu ngạo và các đối tác nhỏ sẽ tự tin hơn trong cả các mối quan hệ song phương cũng như đa phương.
Sự thay đổi quyền lực trong trật tự thế giới toàn cầu không có khả năng diễn ra nhanh chóng, nhưng cuộc khủng hoảng COVID-19 chắc chắn là chất xúc tác tiềm tàng trong tiến trình thay đổi này.
Các phỏng đoán hiện nay nhìn chung đều cho rằng vị thế của Mỹ sẽ ngày càng suy giảm còn Trung Quốc tiếp tục nổi lên trở thành siêu cường số một thế giới.