Cùng cảm nhận bầu không khí đặc biệt ở Sài Gòn ngày 30/4/1975 qua loạt ảnh do nhiếp ảnh gia kỳ cựu người Pháp Jacques Pavlovsky thực hiện.
Lịch sử đã đặt nhiều gia đình người dân miền Nam rơi vào hoàn cảnh có người thân vừa ở phía bên này, vừa ở phía bên kia, ngay cả họ hàng tôi cũng như vậy… Đó là một vết thương chung của dân tộc….
Tấm ảnh những chiếc xe tăng T-54 cháy tại Lăng Cha Cả do một nhà báo nước ngoài chụp được đã trở thành biểu tượng của sự khốc liệt đến tận giờ chót của cuộc chiến tranh.
“Trong 13 năm viết về chiến tranh Việt Nam, tôi chưa bao giờ mơ nó kết thúc theo cách như buổi chiều nay. Tôi nghĩ rằng nó có thể kết thúc bằng một cuộc thanh toán chính trị giống như ở Lào. Thậm chí, một trận đánh sinh tử với thành phố còn lại trong tàn phá”.
GS Trần Đông A nhớ lại, khoảng hai, ba ngày trước 30/4, khi các cánh quân giải phóng tiến sát Sài Gòn, ông đã cảm nhận về một cái kết…
Ba nhà tình báo này đều là những điệp viên chiến lược tầm cỡ được cài sâu vào lòng chế độ Việt Nam Cộng hòa và đều ẩn mình rất hoàn hảo, không ai bị lộ cho đến ngày toàn thắng.
Ông Nguyễn Hữu Có (1925-2012), từng giữ chức Phó thủ tướng, kiêm Tổng trưởng Quốc phòng, đồng thời là Tổng tham mưu trưởng Quân lực Việt Nam Cộng Hòa.
“Nơi thành đô trong ánh điện quang tiếng nấc nghẹn câu cười. Khu nhà tranh năm cánh ngoại ô rên xiết đêm ngày. Sài Gòn ơi ta đã về đây, ta đã về đây”…
Trong cơn hấp hối của chế độ Sài Gòn, chính trường Sài Gòn tháng 4/1975 vẫn rộn lên những đợt sóng ngầm của các thế lực cả trong và ngoài nước.
Phạm Xuân Ẩn có nhãn quan của một nhà trí thức, một nhà tình báo cộng sản sống trong môi trường tư bản. Ông cảm thấy dằn vặt, đau đớn vì “hòa bình rồi mà sống với các đồng chí của mình khó thế”.