⠀
Hành trình xâm chiếm thế giới của ống hút nhựa
Ống hút nhựa dùng một lần là phát minh của thế giới hiện đại, giúp cuộc sống trở nên tiện nghi hơn. Tuy vậy, do rất khó phân hủy, ống hút nhựa lưu lại trong môi trường đất, nước,… hàng trăm năm và bóp chết cuộc sống của nhiều sinh vật.
Vậy thuở ban đầu, tại sao người ta lại chế tạo ra ống hút? Và nó đã phát triển ra sao? Hãy cùng tìm hiểu nhé.
Cột mốc đầu tiên: những chiếc ống hút giấy
Thật ra, ý tưởng tạo ra các vật dụng để hút chất lỏng đã có từ xưa. Cách đây 5.000 năm, người cổ Sumer (vùng đất ở phía nam Lưỡng Hà, thuộc Iraq ngày nay) đã biết ủ bia.
Và vì bia được chứa trong những bình lớn nên người Sumer đã dùng những chiếc ống làm bằng kim loại quý để có thể uống cạn nó.
Từ đó, suốt mấy ngàn năm, nhân loại đã biết sử dụng nhiều loại ống khác nhau để hút chất lỏng. Nhưng mãi đến cuối thế kỉ 19, một sản phẩm ống hút đại trà mới ra đời.
Vào năm 1888 (cách đây đúng 130 năm), ông Marvin Stone, người Mỹ, được cấp bằng sáng chế cho chiếc ống hút giấy.
Ý tưởng rất đơn giản thôi. Ông Stone cuộn mảnh giấy quanh 1 cây bút chì, sau đó dán lại là thành chiếc ống hút.
Nhưng điều quan trọng là xuất thân của ông Stone. Vốn là nhà sản xuất giấy dùng để cuốn thuốc lá, Stone nắm trong tay những kĩ thuật và nền tảng cần thiết để phổ biến sản phẩm mới.
Đến năm 1890, chỉ 2 năm sau khi được cấp bằng sáng chế, công ty Stone Industrial của người đàn ông này đã trình làng sản phẩm ống hút đầu tiên bằng giấy. Lúc đó, ống hút vẫn chưa thể bẻ cong được.
Đến những năm 1930, nhà phát minh Joseph Friedman nhìn thấy con gái mình “vật lộn” với chiếc ống hút giấy thẳng đơ khi uống cạn ly sữa. Từ đó, Joseph đã sáng tạo ra phần “nhún” trên chiếc ống hút để nó có thể bẻ cong.
Joseph sau đó đăng ký bằng sáng chế, thành lập công ty Flex-Straw nhằm nhân rộng sản phẩm mới. Họ đã quảng cáo nó như “chiếc ống hút cá nhân cho mỗi người”.
Nhiều bệnh viện cũng ủng hộ ý tưởng mới, giúp người bệnh có thể nằm mà vẫn uống nước được. Cả nước Mỹ bắt đầu hưởng ứng việc dùng ống hút “cong” khi thưởng thức các ly soda, sữa khuấy ngon lành! Tuy nhiên, không ai ngờ rằng…
Vào thời điểm đó, nền công nghiệp sản xuất nhựa cũng bùng nổ
Sản phẩm nhựa ngày nay quá đỗi phổ biến, vậy nên nhiều người tưởng nó đã ra đời từ lâu lắm rồi. Nhưng không, chỉ đến năm 1870, nhà sáng chế người Mỹ – ông John Wesley Hyatt, mới tạo ra những sản phẩm nhựa đầu tiên bằng chất xenluloit (dùng để bắt chước nguyên liệu ngà động vật).
Vài thập kỉ sau, những chất nhựa khác bắt đầu được sử dụng như: nhựa tổng hợp bakelit cho đồ gia dụng, nilon để làm bao đựng, acrylic được dùng cho máy bay quân sự…
Vừa rẻ vừa bền, ngành công nghiệp nhựa phát triển nhanh đến chóng mặt, nhất là vào sau Thế chiến thứ hai. Khi đó, cả thế giới đua nhau phục hồi và tập trung vào sản xuất.
Còn tại nước Mỹ, nhu cầu sản xuất vật dụng nhựa phục vụ cho quân sự cũng không còn. Các nhà máy buộc lòng phải nhắm tới thị trường nhựa gia dụng giá rẻ.
Và thế là ống hút gặp nhựa, biến thành ỐNG HÚT NHỰA thống lĩnh thị trường
Sau năm 1945, ống hút giấy đã vô cùng phổ biến. Còn các nhà máy cũng rất muốn sản xuất vật dụng mới từ nhựa.
Vì thế, đến thập niên 60, ống hút nhựa ra đời là chuyện không thể tránh khỏi! Hàng loạt tập đoàn lớn lại đua nhau sản xuất, biến ống hút nhựa ngày càng rẻ và bền hơn ống hút giấy.
Ông David Rhodes, hiện đang là một nhà sản xuất ống hút giấy, nhận xét: “Ống hút nhựa tốt hơn, rẻ hơn và không bị mủn theo thời gian. Và vào thời điểm đó, không ai ngờ được hậu quả kinh khủng của ống hút nhựa đối với môi trường trong tương lai”.
Thập niên 70 tiếp tục chứng kiến các nhà máy sản xuất ống hút nhựa làm ăn phát đạt, ngày càng mở rộng. Đến thập niên 80, ống hút nhựa đã có vô số hình dạng và kích cỡ độc đáo.
Theo thống kê của Plastics Europe – một trong những nhà sản xuất nhựa hàng đầu thế giới, vào năm 1950 có 1,5 triệu tấn nhựa được sản xuất. Con số này vào năm 2015 đã “phình” lên đến 322 triệu tấn!
Tình trạng hiện nay
Ống hút nhựa, rác thải nhựa… gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng đang là vấn đề nhức nhối. Ước tính đến năm 2050, tổng trọng lượng nhựa còn nặng hơn tổng trọng lượng cá trên đại dương (theo Diễn đàn Kinh tế Thế giới).
Vì vậy, nhiều cá nhân, tổ chức, chính phủ… đã kêu gọi ngừng xả rác nhựa hay thậm chí cấm sử dụng 1 số vật dụng nhựa như ống hút.
Chuỗi cà phê Starbucks lên kế hoạch đến năm 2020 sẽ không dùng ống hút nhựa. McDonlad thông báo sẽ bắt đầu ngưng sử dụng ống hút nhựa ở các nhà hàng tại Anh và Ireland. Còn Alaska Airlines là 1 trong những hãng bay đầu tiên nói không với việc dùng ống hút, thìa nhựa để phục vụ cho hành khách trên chuyến bay.
Đầu tháng 7/2018, thành phố Seattle của Mỹ đã cấm sử dụng ống hút nhựa. Nhiều nơi khác trên thế giới đã có các hành động tương tự để cứu nguy phần nào cho môi trường. Ví dụ như vào tháng 4/2018, nước Anh đã dự định sẽ cấm tăm bông, ống hút nhựa!
Thế nhưng, vì sao ống hút nhựa vẫn được sản xuất rộng khắp – mặc cho nhiều lời kêu gọi chuyển sang ống hút dùng nhiều lần hay làm từ nguyên liệu thân thiện hơn?
Một quản lí của công ty sản xuất ống hút giấy Aardvark Straws cho biết: “Ống hút giấy sẽ tốn kém hơn ống hút nhựa 1 cent để sản xuất (khoảng 230 VNĐ). Với những tập đoàn lớn, sản xuất hàng loạt, điều đó có nghĩa là mất đi hàng trăm triệu đô la. Tuy nhiên, nếu cứ bất chấp thì cái giá phải trả cho môi trường sẽ còn kinh khủng hơn thế”.
| Những cột mốc liên quan đến ống hút nhựa
1870 – Sản phẩm nhựa ra đời |
Theo HELINO
Tags: Rác thải