Giờ này anh về đâu, hỡi người bạn cũ cùng binh đoàn…

“Giờ này anh về đâu” là một trong những bài hát “chân thành nhất”, bởi vì “đây là một cuộc đối thoại với một người bạn, một cuộc đối thoại không thể hiện bằng lời nói mà diễn ra bên trong tâm hồn của một con người”.

Bài hát “Giờ này anh về đâu” (Где же вы теперь, друзья-однополчане?) được nhà soạn nhạc Liên Xô nổi tiếng Vasily Solovyov-Sedoi viết theo lời của nhà thơ tiền tuyến Alexei Fatyanov vào năm 1947.

Theo Solovyov-Sedoi, ý tưởng viết bài hát đến với ông sau chuyến đi đến một công trình xây dựng lớn ở Siberia. Ở đó ông đã gặp gỡ những người cựu binh từng chiến đầu trên tiền tuyến thời Chiến tranh Vệ quốc. Trên đường trở về Leningrad, nhà soạn nhạc liên tục suy nghĩ về cuộc gặp gỡ này, và câu nói “Bây giờ các anh đang ở đâu, các đồng chí?” đã vang vọng trong đầu ông.

Solovyov-Sedoi nhớ lại: “Tôi bắt đầu lên giai điệu cho cụm từ này, để tìm kiếm một giải pháp du dương và nhịp nhàng cho nó. Sau đó, tôi chơi một giai điệu cho Fatyanov. Anh ấy đã lắng nghe một cách cẩn thận trong một lúc lâu và sau một vài ngày cho tôi xem các bài thơ…“.

Sau khi phiên bản đầu tiên của bài hát được hoàn thành, ca sĩ Efrem Flaks – người trình diễn đầu tiên – đã có những góp ý để điểu chỉnh lại phần nhạc. Và Solovyov-Sedoi đã tiếp thu để hoàn thiện “Giờ này anh về đâu”. Bài hát nhanh chóng phổ biến trong quân chúng những năm sau hậu chiến với tên tuổi ba tác giả là Solovyov-Sedoi, Fatyanov và Flaks.

Nhà phê bình âm nhạc Yuli Kremlev nhận xét bài hát “Giờ này anh về đâu” đã tái hiện cô đọng tâm trạng của những người lính thời hậu chiến, với nỗi buồn về tình bạn nơi tiền tuyến đã mất, xen lẫn niềm đau về những mất mát không gì cứu vãn được và cảm giác “bất an” đặc trưng đã ám ảnh bao người khi chuyển từ chảo lửa chiến tranh vào cuộc mưu sinh trong cuộc sống bình yên. Theo Kremlev, trong bài hát này, bố cục giai điệu được duy trì “theo đúng tinh thần của một bản ngâm thơ được đo đếm, có lúc rộng về quãng, nhưng đồng thời cũng mượt mà“.

Nữ ca sĩ gạo cội Klavdia Shulzhenko coi “Giờ này anh về đâu” là một trong những bài hát “chân thành nhất”, bởi vì “đây là một cuộc đối thoại với một người bạn, một cuộc đối thoại không thể hiện bằng lời nói mà diễn ra bên trong tâm hồn của một con người”.

Vượt ra ngoài biên giới Liên Xô, “Giờ này anh về đâu” đã được đón nhận nồng nhiệt tại nhiều quốc gia bằng hữu. Tại Việt Nam, cho đến ngày nay, giai điệu tha thiết của bài hát vẫn được cất lên trong những dịp kỷ niệm trọng đại gắn với lịch sử hào hùng của Liên bang Xô-viết.

Lời tiếng Nga của bài hát

Майскими короткими ночами,
Отгремев, закончились бои.
Где же вы теперь, друзья-однополчане,
Боевые спутники мои?
Я хожу в хороший час заката
У сосновых новеньких ворот;
Может, к нам сюда знакомого солдата
Ветерок попутный занесёт.

Мы бы с ним припомнили, как жили,
Как теряли трудным вёрстам счёт.
За победу мы б по полной осушили,
За друзей добавили б ещё.
Если ты случайно неженатый,
Ты, дружок, нисколько не тужи,
Здесь у нас в районе, песнями богатом,
Девушки уж больно хороши.

Мы тебе колхозом дом построим,
Чтобы было видно по всему:
Здесь живёт семья советского героя,
Грудью защитившего страну.
Майскими, короткими ночами,
Отгремев, закончились бои.
Где же вы теперь, друзья-однополчане,
Боевые спутники мои?

Bản dịch lời tiếng Việt của Minh Nguyệt

Những đêm tháng Năm thật ngắn ngủi,
Khắp mặt trận đã kết thúc, lặng yên.
Giờ này anh về đâu, hỡi người chiến sĩ cùng trung đoàn,
Những người bạn cùng chiến đấu bên tôi bao ngày qua?
Tôi trở về vào giờ tốt đẹp của hoàng hôn
Ở bên cổng bằng gỗ thông còn mới;
Có thể về với chúng tôi, hỡi người lính thân quen
Cơn gió đồng hành sẽ đưa anh đến.

Chúng ta sẽ cùng nhau nhớ lại lúc sống chung,
Đã vượt qua những dặm trường đầy gian khổ
Chúng ta đã vắt kiệt sức mình cho chiến thắng
Vì đồng đội ta lại còn xẻ chia.
Nếu như anh còn chưa có gia đình,
Bạn thân ơi, chớ có đau buồn nhé,
Ở quê tôi chốn này rộn rã những bài ca,
Cùng với bao cô gái rất đẹp xinh.

Chúng tôi sẽ dựng cho anh một mái nhà nông trang,
Để khắp nơi mọi người đều biết:
Gia đình người anh hùng Xô Viết sống nơi đây,
Đã từng lấy thân mình bảo vệ đất nước thân yêu.
Những đêm tháng Năm thật ngắn ngủi,
Khắp mặt trận đã kết thúc, lặng yên.
Giờ này anh về đâu, hỡi người chiến sĩ cùng trung đoàn,
Những người bạn cùng chiến đấu bên tôi bao ngày qua?

Lời nhạc Việt

Đêm, hè về ánh trăng vàng chiếu khắp thôn làng,
Chiến trường không còn tiếng súng xưa hờn oán,
Giờ này anh về đâu, hỡi người bạn cũ cùng binh đoàn,
Đã sánh bước cùng nhau trên con đường xa.

Nếu giờ này bạn hiền còn thiếu một gia đình,
Xin bạn đừng ngại ngần về chốn quê tôi,
Miền đồng quê phì nhiêu, nông trường bài hát hòa êm đềm.
Có nhiều cô đẹp như khúc ca ban chiều.

REDSVN.NET

Tags: , , , ,