Từ năm 1280 đến năm 1310, trong vòng 30 năm, các vị quốc chủ Champa và Đại Việt đã viết nên những dòng sử tương đối hòa thuận trong lịch sử quan hệ giữa hai nước
Người Chăm chủ yếu được biết đến trong lịch sử là những thương nhân, thủy thủ và chiến binh, đồng thời họ cũng là những thợ thủ công thiện nghệ và kiến trúc sư tài năng.
Tháp Chăm Po Nagar (tên đầy đủ là Yang Po Inư Nagar) là một trong những khu đền tháp Chăm Pa có quy mô lớn và đẹp nhất còn được gìn giữ ở Việt Nam.
Khi Champa đã làm một với Tổ quốc Việt Nam thống nhất, thì việc nhận diện văn hóa biển của vương quốc Champa cổ sẽ bổ khuyết cho sự nhìn nhận thực thể Việt Nam.
Dựa vào một số tư liệu cổ của Trung Quốc, Việt Nam, những bia đá và tư liệu tiếng Chăm, đã có một cái nhìn sơ lược về lịch sử của vương quốc Champa.
Mặc dù Đại Việt ban đầu học công nghệ thuốc súng từ Trung Quốc, người Việt cũng xuất khẩu một số kỹ thuật sang vùng đất phương Bắc.
Champa là vương quốc mạnh, tuy lãnh tổ không rộng lớn nhưng quân đội thì hiếu chiến đáng gờm, từng Bắc cự Việt, Tây bình Miên, Đông chống Chà Và, Nam đánh Bồ Đào Nha.
Đây là đài thờ Champa duy nhất được tìm thấy có miêu tả nhiều nhân vật và cảnh sinh hoạt cùng cảnh tượng thiên nhiên, động vật, là căn cứ để nghiên cứu về đời sống ở vương quốc Champa cổ.
Để nhanh chóng giải Hán hóa, Đại Việt đã tìm thấy một cứu cánh an toàn từ phương Nam, đó là Champa và văn hóa Chăm.
Tâm linh Champa đã có mặt ở Đại Việt, làm đa dạng hơn cho đời sống tín ngưỡng tôn giáo Việt truyền thống, điển hình là Thăng Long – Hà Nội.