Tại sao động vật cần có quyền hợp pháp như con người?

Thế giới có thể quen thuộc với thuật ngữ “quyền động vật” nhưng sự thật thì động vật không có quyền gì cả. Giám đốc Phúc lợi Động vật của Tổ chức Động vật Châu Á, Dave Neale giải thích tại sao những nỗ lực hiện tại giúp thừa nhận các quyền hợp pháp của động vật thông qua quyền hợp pháp như con người lại quan trọng đối với phúc lợi của chúng đến vậy.

Trên khắp thế giới, hàng nghìn nhóm bảo vệ động vật đã ra đời và phát triển để bảo vệ động vật khỏi những hành động khiến chúng đau đớn và khổ sở.

Nhiều trong số các nhóm này được biết đến như những tổ chức hoạt động vì “quyền động vật” và khi nghe nói về thuật ngữ này, chúng ta có thể hiểu và liên tưởng được ngay. Họ đang làm việc để chấm dứt tình trạng đau đớn của một con vật hoặc nhóm các con vật với niềm tin rằng động vật phải chịu đau khổ là “sai trái” về mặt đạo đức.

Việc này dĩ nhiên tạo ra một cuộc tranh cãi triền miên giữa những người bảo vệ động vật khỏi đau khổ và những người bảo vệ quyền được sử dụng động vật theo các cách “có lợi cho” con người. Những tranh cãi này có cơ sở theo phúc lợi, luật pháp quy định việc chúng ta có thể và không thể đối xử với động vật như thế nào, và theo đạo đức cá nhân của chúng ta.

Các cá nhân được dẫn dắt trong cuộc tranh luận bởi những phân tích khoa học về sự đau đớn của động vật và bởi quan điểm đạo đức của chính chúng ta. Nhưng, cho đến nay, cuộc tranh luận hiếm khi có cơ sở nào dựa trên quyền của chính bản thân con vật. Đó là vì dưới con mắt của luật pháp, không sinh vật không phải người nào có được quyền hợp pháp, loài động vật duy nhất có các quyền hợp pháp thực sự là con người.

Dưới con mắt của luật pháp, động vật đơn thuần chỉ là “vật”, không có khả năng sở hữu bất kỳ quyền hợp pháp nào. Trong trường hợp một con vật, dưới sự chăm sóc của một con người, con vật đó thực chất là tài sản.

Ở nhiều quốc gia, luật pháp đã được cải tiến để bảo vệ động vật khỏi đau đớn bằng việc quy định các điều kiện và cơ chế quản lý mà động vật phải sống trong khuôn khổ đó, hoặc bằng cách cấm những hoạt động cụ thể có gây ra đau đớn, chịu đựng. Mặc dù những luật định này có thể có hiệu quả nếu chúng được hỗ trợ bởi sự cưỡng chế thực thi pháp luật và các công cụ giáo dục cần thiết, chúng vẫn không mang lại bất cứ quyền hợp pháp nào cho những cá thể động vật.

Để đạt được quyền hợp pháp, động vật cần được xem như “con người”, sở hữu những quyền cơ bản như tự do về thân thể và quyền bất khả xâm phạm về thân thể – nghĩa là cơ thể của một người chỉ thuộc về người đó, và chỉ có anh ấy hoặc cô ấy mới có thể quyết định chuyện gì xảy ra với nó. Đây là cách mà con người được nhìn nhận dưới con mắt của luật pháp.

Nếu động vật được trao cho địa vị “như con người”, việc đối xử với chúng khi đó có thể gặp nhiều thách thức ở tòa án dựa trên cơ sở quyền bất khả xâm phạm và tự do về thân thể. Ví dụ, nếu một động vật hoang dã nuôi nhốt được trao quyền hợp pháp của một “con người” thì một thách thức pháp lý có thể được tạo ra để nói rằng cá nhân con vật đó không nên bị nhốt mà có quyền sống một cuộc sống trong đó các nhu cầu về thể chất, hành vi và tinh thần của nó được đáp ứng. Về cơ bản thì quyền con người hợp pháp đảm bảo phúc lợi thiết yếu của động vật là bất khả xâm phạm.

Điều này đương nhiên sẽ tạo ra nhận thức chung tuyệt đối cho tất cả chúng ta rằng hiểu được những khái niệm cơ bản về nhu cầu của động vật và việc động vật có những nhu cầu cơ bản đó – hoặc trong phần lớn các trường hợp, là không có những nhu cầu đó – sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng phúc lợi của cá thể đó như thế nào.

Luật pháp vẫn chưa nhìn nhận việc này như chúng ta, nhưng tôi rất vui khi nói rằng có những người tiên phong trong lĩnh vực luật pháp đang làm việc để thay đổi điều này. Hãy truy cập Nonhuman Rights Project (NhRP) và theo dõi tiến triển của các vụ kiện pháp lý đại diện cho Tommy, Kiko, Hercules và Leo, tất cả các chú tinh tinh đang phải sống trong những điều kiện nuôi nhốt không thể chấp nhận được ở Mỹ.

Nếu chỉ một trong số các vụ kiện này có thể giành được địa vị như con người mà mỗi cá nhân trong số chúng xứng đáng có được, đó sẽ là cột mốc mang tính lịch sử có khả năng sẽ làm thay đổi cuộc sống của hàng trăm nghìn con vật bị giam giữ trong điều kiện tệ hại trên khắp thế giới. Chắc chắn nó sẽ bảo vệ hàng triệu động vật không bao giờ trong tình trạng phải chịu đựng cuộc sống đầy đau đớn khốn khổ như bốn cá thể tinh tinh này đã phải trải qua.

Theo VÌ ĐỘNG VẬT FACEBOOK

Tags: Bảo vệ động vật, Luật pháp, Đạo đức môi trường