Nhận diện hoạt động của ‘đạo lạ’, ‘tà đạo’ ở Việt Nam hiện nay

Lợi dụng chính sách tự do tôn giáo ở Việt Nam, một số người đã đứng ra thành lập và tuyên truyền một số hình thức “đạo lạ” và cả “tà đạo” như: Long Hoa Di Lặc, Thanh Hải Vô thượng sư, tà đạo Hà Mòn, Dương Văn Mình…

Nhận diện hoạt động của ‘đạo lạ’, ‘tà đạo’ ở Việt Nam hiện nay

Ở nước ta hiện nay, có khoảng trên 20 triệu người tin theo các tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau; trên 13 tôn giáo và 37 tổ chức được cấp phép đăng ký hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo. Bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tự do tôn giáo cho người dân là quan điểm, chủ trương nhất quán của Nhà nước. Không chỉ có vậy, Nhà nước còn quan tâm và tạo điều kiện cho các tổ chức tôn giáo hoạt động bình thường trong khuôn khổ của pháp luật.

Lợi dụng chính sách tự do tôn giáo ở Việt Nam, một số người đã đứng ra thành lập và tuyên truyền một số hình thức “đạo lạ” và cả “tà đạo” như: Long Hoa Di Lặc, Thanh Hải Vô thượng sư, tà đạo Hà Mòn, Dương Văn Mình… Những ảnh hưởng của các “đạo lạ”, “tà đạo” đối với đời sống xã hội là khá tiêu cực, phần lớn “đạo lạ” ở nước ta có những cách hành đạo trái với văn hóa truyền thống, trái với thuần phong mỹ tục của dân tộc, nhằm mục đích gây thanh thế cá nhân, thu lợi bất chính về kinh tế, mặt khác gây bất ổn về An ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội ở một số địa phương, nhất là vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào các dân tộc thiểu số của đất nước.

Chẳng hạn, để lôi kéo người dân, chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông, nhằm trục lợi và thanh thế cá nhân, Dương Văn Mình (quê Tuyên Quang), tự xưng là “chúa giáng thế”, tuyên bố rằng: theo y cầu nguyện ”không làm cũng có ăn, không học cũng biết chữ, người già sẽ lột xác, ốm đau sẽ tự khỏi”, nơi hành lễ là “nhà đòn”, dựng ở đâu tùy thích, thờ phụng con ve sầu, chim én, cóc gỗ thay vì thờ cúng tổ tiên như trước đây.

Còn Y Gyin (sinh năm 1942, ở Sa Thầy – tỉnh Kon Tum), hành nghề cúng bái thì dựng chuyện “Đức mẹ hiển linh” trao cho sứ mệnh truyền giáo, lập ra cái gọi là “đạo Hà Mòn” lôi kéo, lừa bịp nhiều người dân thiếu hiểu biết; “Ai theo Đức mẹ thì mọi nợ nần về vật chất và tinh thần đều được xóa, kể cả nợ ngân hàng; ốm đau không cần chữa cũng khỏi bệnh; người đã theo thì không được bỏ, nếu bỏ đạo gia đình sẽ ly tán”, “Hà Mòn” mới là “tôn giáo riêng” của người DTTS ở Tây Nguyên”.

Thực chất, “Hà Mòn” hay “Dương Văn Mình” mang màu sắc của “tà đạo”, trái hoàn toàn với đạo lý truyền thống văn hóa dân tộc, đã bị các thế lực xấu lợi dụng gây xáo trộn cuộc sống của người dân, gây mất An ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội ở một số địa phương.

Để có một cái nhìn khái quát, nhận diện về hoạt động “đạo lạ”, “tà đạo”, có thể căn cứ vào những đặc điểm sau:

1. Về người đứng đầu: Luôn tự đề cao, đánh bóng… bản thân mình (“Phật”, “Thánh”, “Thần”…), nhiều người trước khi tạo dựng “tà đạo” còn mắc bệnh tâm thần hoặc từ nước ngoài tuyên truyền phát triển vào trong nước.

2. Về lý thuyết, “giáo lý”, “giáo luật”: Được chắp vá, pha tạp, cải biên từ lý thuyết, giáo lý, giáo luật của các tôn giáo truyền thống, nên đã có những điều răn hướng thiện, an ủi người dân về mặt tinh thần trước những bất hạnh, khó khăn trong cuộc sống (đây là điểm làm cho các “tà đạo” có thể tồn tại). Tuy nhiên, có “tà đạo” nội dung giáo lý trái thuần phong, mỹ tục của dân tộc, phản văn hóa, phản khoa học (khuyên người ốm không dùng thuốc, chỉ cần cúng, dâng hoa, cầu nguyện, dùng “nước thánh”, “thuốc Phật”…), trái với quy luật tự nhiên, lợi dụng các tà thuyết về “ngày tận thế” hoặc gắn với các nhu cầu về sức khỏe để lôi kéo, mê hoặc, khống chế người dân.

3. Về mục đích hoạt động: Hầu hết các “tà đạo” đều có mục đích là phục vụ người cầm đầu (“giáo chủ”) và các đối tượng cốt cán, tay chân của chúng…(thông qua thu lệ phí “quy y”, bán “bùa”, “kinh sách”, “thuốc chữa bệnh”…)

4. Về hành đạo, thực hiện các nghi lễ: Mang yếu tố mê muội, mê tín dị đoan, lừa bịp người dân tin theo, phản khoa học, trái với những nghi lễ truyền thống, trái với thuần phong mỹ tục của dân tộc… Đặc biệt là thần thánh hóa lãnh tụ, các bậc thánh hiền, danh nhân, anh hùng dân tộc…

5. Về phương thức hoạt động: Thường xuyên thay đổi địa điểm tránh sự phát hiện, xử lý của chính quyền; lợi dụng sơ hở của pháp luật trong việc quản lý của chính quyền cơ sở để tuyên truyền phát triển “tà đạo”; tán phát tài liệu tuyên truyền ở những nơi công cộng, nơi tập trung đông dân cư; tập luyện “dưỡng sinh” ở công viên, quảng trường, vườn hoa; lợi dụng những vùng khó khăn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, trình độ nhận thức còn thấp, điều kiện sống, chăm sóc sức khỏe còn khó khăn để lừa bịp, lôi kéo, khống chế…

6. Về đối tượng tin theo: Phần lớn là những người gặp rủi ro, bế tắc trong cuộc sống, ốm đau, bệnh tật, nghèo khó; những người có trình độ văn hóa thấp, ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số; hoặc người có trình độ, nhận thức về chuyên môn khoa học – kỹ thuật, cán bộ các cơ quan chính quyền, và nhất là số cán bộ nguyên là lãnh đạo các ngành, giáo sư, tiến sỹ nghỉ hưu tiếp tay cho “tà đạo” hoạt động.

7. Các “tà đạo”, sùng bái và thần thánh hóa người cầm đầu, khác với tôn giáo truyền thống: đối tượng sùng bái là những bậc Thánh hiền, thần thánh hóa Lãnh tụ, siêu trần, thoát thế…, tôn giáo truyền thống phát huy được tác dụng hướng thiện, nâng đỡ cuộc sống con người; “tà đạo” thường có tư tưởng cực đoan, chống lại hiện thực xã hội, thực hành lối sống phi pháp, quyên góp, bóp nặn tiền của người dân.

Thời gian qua, hoạt động của các “tà đạo” đã tác động tiêu cực đến đời sống kinh tế, văn hóa, chính trị và trật tự an toàn xã hội. Trong đó, đáng chú ý hoạt động của tà đạo Thanh Hải Vô thượng sư, Pháp môn diệu âm, tà đạo Hà Mòn, các nhóm lợi dụng tín ngưỡng tâm linh liên quan đến Chủ tịch Hồ Chí Minh (Hoàng Thiên Long),… trái phong tục tập quán truyền thống của dân tộc; tuyên truyền mê tín dị đoan; xâm hại đến tính mạng, sức khỏe; khống chế, lừa gạt người dân để trục lợi; gây mất đoàn kết trong cộng đồng dân tộc, giữa các tôn giáo, gia đình ly tán (khi bị gia đình, người thân can ngăn, đối tượng đã bỏ người thân theo “tà đạo”); sự ổn định xã hội (kích động trốn vào rừng, trốn đi nước ngoài); một số “tà đạo” bị các thế lực thù địch, phản động lợi dụng kích động hoạt động chống chính quyền nhân dân (tà đạo Hà Mòn); thuyết giảng “kinh sách” có nội dung phê phán, kích động, phản ứng những bức xúc của xã hội (tham nhũng, sự yếu kém trong lãnh đạo, điều hành của lãnh đạo bộ máy chính quyền). Từ những đặc điểm nhận biết trên cho thấy đây là những tiêu chí để phân biệt, nhận diện “tà đạo”.

Như vậy, có thể khẳng định hoạt động của các nhóm, cá nhân trên đều được coi là “tà đạo”. Vì theo từ điển Tiếng việt “tà đạo” là chỉ con đường không chính đáng; các tôn giáo chính thống gọi là “đạo xằng bậy”; từ điển Bách khoa Công an nhân dân “tà đạo” là “tà giáo”, đối nghịch với tôn giáo truyền thống… Chữ “tà” có nghĩa là lệch công, gian trá trái với chữ “Chính”…

Theo CÔNG AN KONTUM

Tags: , ,