⠀
Một cái nhìn về chủ nghĩa cộng sản theo kiểu Israel
…Không có ông chủ và đầy tớ. Không có sở hữu riêng tư liệu sản xuất. Làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu. Các biểu hiện của chủ nghĩa cộng sản hiển hiện ở đây, không cần bàn cãi.
Ghi nhận từ chuyến đi thực tế Israel của nhà báo Hồ Thu Hồng.
Israel là quốc gia rất nhỏ, hơn 7 triệu dân, tuyệt đối không có tài nguyên thiên nhiên, nước sử dụng được đếm bằng… giọt và liên miên có chiến tranh.
Để qua được Israel phải vòng vèo thêm 3 tiếng trên trời bởi không ít nước, đặc biệt là các nước Ả Rập, không cho qua không phận. Còn muốn sang Ả Rập phải bay xiên qua Jordan với những thủ tục in-out mệt mỏi tại sân bay.
Trên sàn giao dịch chứng khoán NASDAQ, số doanh nghiệp Israel nhiều hơn cả 4 nước Nhật Hàn Trung quốc và Sing cộng lại. Không ít những ông chủ khổng lồ nhất thế giới có mặt trên đất nước này đến từ Mỹ, Ấn độ, Đức… Xuất khẩu hướng vào thị trường cao cấp và sản phẩm mà Israel thu lợi nhuận cao nhất là bán các ý tưởng, được kết hợp chặt chẽ từ hai yếu tố sáng tạo và táo bạo. Và hình như, đây chính là tinh thần Do thái.
Khi người Israel có ý tưởng, anh ta sẽ triển khai nó ngay trong tuần. Tổng thống S. Peres, người đã sang Việt Nam, nói thế này: diễn văn rất hay, nhưng anh định làm gì tiếp theo?. Tỉ phú hàng đầu Israel , ông Stef Wertheimer, lời khuyên đầu tiên với người Việt cũng là, nói ít thôi làm nhiều lên. Ông là nhà sản xuất vũ khí và chủ một khu công nghệ cao đẹp hơn bất cứ công viên giải trí nào ở Việt nam.
Israel có hai mô hình tổ chức nông nghiệp là Moshav và Kibbutz, giống hệt mô hình hợp tác xã nông nghiệp của ta trước khoán 10. Kibbutz cổ nhất ra đời từ năm 1949 và tồn tại cho đến giờ. Kiến trúc Kibbutz theo hình tròn, tâm điểm là các công trình công cộng. Tỏa đều ra từ trung tâm là các hộ dân, mỗi hộ được chia 4,5ha đất. Phần giáp trung tâm là nhà ở, phía sau là đất canh tác hay chăn nuôi. Lãnh đạo Kibbutz gồm một hội đồng 21 người do tất cả xã viên trên 18 tuổi bầu, Hội đồng bầu chọn chủ nhiệm. Chủ nhiệm là người duy nhất có lương, chịu trách nhiệm điều phối mọi hoạt động của Kibbutz trong nhiệm kì 4 năm. Moshav tách ra từ Kibbutz, cho phép thêm một số yếu tố tư hữu về tư liệu sản xuất.
Một Kibbutz ở Israel.
Trong làng có một nhà máy sản xuất sữa. Phần sản phẩm dư thừa không dùng hết từ nhà máy này sẽ bán và chia đều cho các hộ. Ở một Kibbutz khác còn có nguyên một công ty chuyên cung cấp các giải pháp xử lí nước và nhà kính, sản phẩm xuất khẩu tới 15 nước-nhiều nhất là châu Phi- tính tới thời điểm này.
Từ bà Bộ trưởng bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, ông tỉ phú sở hữu hàng loạt công ty cho đến chú lái xe, đều tự hào khoe nguồn gốc nông dân của mình. Trước kia, trẻ con còn ngủ tập trung ở nhà trẻ, bà Bộ trưởng là một trong những người đầu tiên đưa ra ý kiến để trẻ con về ngủ với bố mẹ. Hầu hết các căn nhà đều tam đại đồng đường, như Việt nam.
Nhà ăn tập thể ở Kibbutz phục vụ 2 bữa ăn miễn phí mỗi ngày với 19 món ăn và 4 món uống tự chọn cả thảy. Tất cả hàng hóa trong cửa hàng của làng không phải để bán, ai cần gì thì tự động vào lấy.
Hiện có 490 Kibbutz và Moshav trên toàn đất nước Israel. Không được phép thuê nhân công, tức là không có ông chủ và đầy tớ. Không có sở hữu riêng tư liệu sản xuất. Làm theo năng lực, hưởng theo nhu cầu. Các biểu hiện của chủ nghĩa cộng sản hiển hiện ở đây, không cần bàn cãi.
Theo BEO HỒNG (2011)
Tags: Chủ nghĩa xã hội, Israel, Hợp tác xã, Cộng sản