⠀
Chùm ảnh: Cận cảnh ‘nàng tiên cá’ sắp tuyệt chủng của Việt Nam
Về mặt khoa học, bò biển là một loài động vật có vú ăn thuộc bộ Bò biển hay bộ Hải ngưu (Sirenia) mà ngày nay chỉ còn bốn loài sinh tồn trên thế giới.
Bò biển, còn gọi là cá cúi hay dugon (Dugong dugon) là một loài vật độc đáo và quý hiếm sinh sống ở các vùng biển Côn Đảo và Phú Quốc của Việt Nam. Ảnh: Dmitry Kokh.
Trên thế giới, loài vật này phân bố chủ yếu ở các vùng ven biển cận duyên nhiệt đới và bán nhiệt đới từ Ấn Độ Dương sang Thái Bình Dương, bao trùm 37 quốc gia. Eo biển Torres ở châu Úc là địa bàn tập trung đông đảo nhất, với hơn 10.000 con bò biển sinh sống. Ảnh: Encyclopedia Britannica.
Về mặt khoa học, bò biển là một loài động vật có vú ăn thuộc bộ Bò biển hay bộ Hải ngưu (Sirenia) mà ngày nay chỉ còn bốn loài sinh tồn trên thế giới. Chúng chuyên ăn thực vật, sinh sống ở sông, đầm lầy, ven biển. Ảnh: The New York Times.
Giống như các họ hàng trong bộ Bò biển, bò biển có cơ thể hình tròn không có vây lưng hoặc chi sau. Các chi trước hoặc chân chèo có dạng mái chèo. Điểm khác biệt của chúng là có chiếc đuôi giống như đuôi cá heo. Ảnh: IUCN Save Our Species.
Hộp sọ và hàm răng bò biển độc đáo. Mõm của chúng hếch hẳn xuống, là một sự thích nghi để kiếm ăn trong các quần thể cỏ biển mọc trên nền biển. Răng hàm của chúng đơn giản, không có cấu trúc phức tạp như các loài họ hàng. Ảnh: Live Science.
Chi trước của bò biển có hình mái chèo, dùng để chuyển hướng khi bơi và cũng dùng để “bồng” con cho bú giống như người. Vì vậy mà thời xưa chúng được các thủy thủ gọi là “nàng tiên cá”. Ảnh: Rove.me.
Với cặp mắt rất nhỏ, bò biển có thị lực hạn chế, nhưng thính giác nhạy bén trong ngưỡng âm thanh hẹp. Khứu giác của chúng cũng rất tốt. Ảnh: Newsweek.
Da bò biển dày, sắc xám, có lớp mỡ dày bao bọc toàn thân. Bề mặt da được phủ một lớp lông ngắn thưa thớt, cho phép chúng cảm nhận môi trường xung quanh tốt hơn. Ảnh: Le Monde.
Bò biển trưởng thành có cơ thể dài quá 3 mét, nặng tới 400 kg. Con cái có xu hướng lớn hơn con đực. Cá thể lớn nhất ghi nhận được có chiều dài 4,06 mét và cân nặng lên đến 1016 kg, được tìm thấy ngoài khơi bờ biển Saurashtra phía Tây Ấn Độ. Ảnh: IUCN Save Our Species.
Giống như các loài khác trong bộ Sirenia, bò biển có xương sườn và các xương dài khác rắn một cách bất thường và chứa ít hoặc không có tủy xương. Những khúc xương nặng nề này là một trong những loại xương dày đặc nhất trong giới động vật. Ảnh: SCUBA News – SCUBA Travel.
Cấu trúc xương đặc biệt như vậy có tác dụng như một két nước dằn tàu, giúp bò biển luôn lơ lửng dưới mặt nước một chút. Ảnh: Wikipedia.
Từ hàng ngàn năm qua, bò biển đã bị săn bắt để lấy thịt và lấy mỡ. Đến thế kỷ 20, việc săn bắn quá mức đã khiến nhiều quần thể bò biển bị đẩy vào tình thế nguy cấp, có nguy cơ tuyệt chủng, trong đó có các quần thể ở Việt Nam. Ảnh: Science.
Mặc dù đã được luật pháp của nhiều quốc gia bảo vệ, ngày nay các “nàng tiên cá” vẫn phải đối diện với nguy cơ suy giảm số lượng do mắc vào lưới đánh cá, chết do va chạm với tàu thuyền, ô nhiễm môi trường, nạn săn bắt trái phép… Ảnh: Bangkok Post.
Trong Sách Đỏ Việt Nam, bò biển được xếp vào diện Cực kỳ nguy cấp. Trong Sách Đỏ UICN, chúng được coi là loài Sắp nguy cấp. Ảnh: The Daily Beast.
Theo TRI THỨC & CUỘC SỐNG
