“Bất cứ ai cũng có thể thấy sự vụ lợi trong những món quà giá trị cả trăm triệu đồng, số tiền mừng tuổi lên đến hàng nghìn, thậm chí hàng chục nghìn USD”.
Chị giám đốc cho tôi xem thư chúc mừng năm mới kèm theo danh sách đề nghị “mừng tuổi” 35 cán bộ. Chị là chủ hai khách sạn ở Hà Nội…
Chính trị gia ngã ngựa, tướng tá sẩy chân, doanh nhân người thì vướng vòng lao lý, người thì tay trắng sau khi lên đỉnh cao, ngôi sao giải trí dính bê bối… Những người này có điểm chung gì?
Tư tưởng “Một người làm quan cả họ được nhờ” đã được mặc định từ lâu trong tâm thức của người Việt. Đấy là hệ quả tất yếu của văn minh nông nghiệp với tổ chức bộ máy nhà nước lấy làng xã làm nền tảng.
“Chúng ta đánh ngã một nhà độc tài và nghĩ rằng chúng ta đã tiêu diệt những tay chân của y. Thế mà với 4 Chính phủ sau đó, vấn đề tham nhũng và hối lộ tiếp tục gây tác hại cho đất nước chúng ta”.
Việc nhiều người “chủ yếu là cán bộ, công chức”, “tại nhiều cơ quan nhà nước và tư nhân” đã mua và đang dùng bằng giả của Đại học Đông Đô không phải là chuyện quá bất ngờ.
Là một ngành lớn nhất trong khu vực công ở nhiều quốc gia trên thế giới, thường chiếm hơn một phần năm tổng chi tiêu của chính phủ cho khu vực công, giáo dục đặc biệt có nhiều nguy cơ tham nhũng.
Khi số đông còn tắc lưỡi với tham nhũng nhỏ, coi chuyện đó là cảm thông được, thì chắc chắn vẫn sẽ còn những ụ nổi gỉ sét của Vinalines, những hợp đồng bán đất như cho.
Một đứa trẻ biết ngôi trường hôm nay đến từ đồng tiền chạy chọt của cha mẹ, lớn lên sẽ dễ dàng đồng thuận và tham gia hành vi hối lộ như một phần tất yếu của cuộc sống.
Nhiều năm ở Singapore, tôi được chứng kiến tinh thần đã biến nước này thành một trong những quốc gia ít tham nhũng nhất thế giới.