Đại dịch COVID-19 đang làm Trái đất ‘sạch sẽ’ hơn như thế nào?

Trong khi cả thế giới đang gồng mình chống lại đại dịch COVID-19 thì không ít các nhà khoa học lại có cái nhìn khác: Virus Corona đã làm cho hành tinh của chúng ta sạch hơn. Và bằng việc cải thiện tình hình môi trường, số người được cứu chắc chắn vượt quá số người chết vì virus.

Thiên nhiên đã hồi sinh

Ở Venice (Italia), lần đầu tiên sau nhiều năm, nước trong kênh đào trở nên trong suốt và cá, trong đó có cá heo bơi lội tung tăng. Người dân của thành phố đã tạo ra một nhóm Facebook có tên là Venezia Pulita (Venice sạch) để đăng ảnh cá và thiên nga trở lại với kênh đào.

“Vì không có thuyền bè tấp nập trên kênh, những con thiên nga trắng đã trở lại. Điều này là vô giá!” – Blogger Filterjm viết. Vào đầu tuần, anh ấy đăng một bức ảnh về những con vịt hoang đã chọn một số đài phun nước ở trung tâm lịch sử của Rome làm nhà riêng của chúng. Theo blogger người Italia, “thiên nhiên đã hồi sinh”.

Tuy nhiên, như CNN giải thích, sự xuất hiện của cá và sự trở lại của thiên nga không phải do chất lượng nước được cải thiện, mà do vắng thuyền và tàu – vì dịch bệnh, khách du lịch đã rời khỏi thành phố. Còn nhớ, từ ngày 22/2, tại 12 thành phố của Italia đã thực hiện chính sách “nội bất xuất, ngoại bất nhập”. Kinh tế của nước này rơi vào khủng hoảng. Các nhà chức trách của Italia dự đoán sản xuất sẽ giảm 30%, thất nghiệp đe dọa 10 triệu người. Cũng vì thế mà các vệ tinh ghi nhận mức giảm thải đáng kể lượng nitơ dioxide và các chất có hại khác.

Không chỉ Italia, các thiết bị vệ tinh cũng ghi nhận rằng không khí trở nên sạch hơn ở Trung Quốc, nơi liên tục phá vỡ kỷ lục về ô nhiễm do con người gây ra. Theo con số thống kê, vào năm 2015, tại Bắc Kinh và các thành phố lớn khác của Trung Quốc, hàm lượng các hạt có hại trong không khí cao gấp 36 lần so với tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Vào giữa tháng 2/2020, mức độ ô nhiễm không khí ở thủ đô Trung Quốc cao gấp 10 lần so với mức khuyến nghị của WHO.

Nhưng, theo các nhà môi trường, trong vòng chưa đầy một tháng, từ tháng 2 đến tháng 3, lượng khí thải carbon dioxide ở Trung Quốc đã giảm ít nhất 25%. Việc thanh lọc không khí hiện nay đối với Trung Quốc là do đóng cửa các ngành công nghiệp có hại. Sự mất mát của nền kinh tế Trung Quốc trong quý đầu tiên lên tới hơn 143 tỷ USD do ngành công nghiệp sản xuất đình trệ.

Chết vì ô nhiễm còn nhiều hơn

Giáo sư Marshall Burke, một chuyên gia về môi trường tại Đại học Stanford (Hoa Kỳ) cho rằng, trong bối cảnh dịch bệnh Coronavirus, số lượng người được cứu (về mặt lý thuyết) do giảm ô nhiễm không khí ở Trung Quốc chắc chắn sẽ vượt quá số người thực sự chết vì virus ở quốc gia này. Marshall Burke đưa ra nhiều bằng chứng cho thấy hít phải không khí bẩn góp phần đáng kể vào tỷ lệ tử vong sớm. Theo ông Burke, chỉ cần 2 tháng giảm ô nhiễm có thể cứu được 4.000 trẻ em dưới 5 tuổi và 73 nghìn người lớn trên 70 tuổi ở Trung Quốc.

“Con số này nhiều hơn đáng kể so với số ca tử vong do Coronavirus trên toàn thế giới” – nhà khoa học khẳng định. Đến thứ Ba (23/3), trên toàn thế giới, đại dịch Covid-19 đã khiến hơn 15 nghìn người chết.

Những phát hiện của Marshall Burke, và các báo cáo khác về việc “tự làm sạch” của Trung Quốc và Italia được các nhà hoạt động môi trường của Nhật Bản trích dẫn trong thế giới blog. Các chiến binh chiến đấu không biết mệt mỏi vì một môi trường sạch đã để lại thông điệp của họ trên mạng xã hội như sau: “Nhờ kiểm dịch, nước ở Venice đã trở nên trong vắt. Tự nhiên đã làm công việc của mình. Con người là một khối u ung thư trên cơ thể hành tinh”.

Một số blogger hàng đầu ở Nga cũng chia sẻ với tinh thần tương tự. Ví dụ, người dẫn chương trình truyền hình Victoria Bonya (có blog trên Instagram có 6,5 triệu người đăng ký) đã viết: “Nói thật, điều tồi tệ hơn nhiều đối với tôi là hành tinh này sẽ chết. Việc loài người tuyệt chủng khoảng một nửa không phải là quá tệ đối với tôi. Tôi sẵn sàng chết cùng với mọi người, nếu chỉ để cho hành tinh của chúng ta sống sót”.

Còn nhớ, việc dừng sản xuất bẩn, dừng giao thông được gọi là “giấc mơ của Greta Thunberg” và tất cả các nhà hoạt động môi trường đang chiến đấu với sự nóng lên toàn cầu. Giờ đây, khi cơn bão Coronavirus tràn qua, “giấc mơ của Greta Thunberg” đã thành sự thật: Biên giới đã khép lại, thương mại thế giới sụp đổ, trẻ em không đến trường, các nhà máy đang đóng cửa…

Tuy nhiên, không giống như các blogger, các nhà sinh thái học chuyên nghiệp khá dè dặt trong các báo cáo dữ liệu của họ về việc tự làm sạch hành tinh.

Nếu chúng ta quên đi khía cạnh đạo đức liên quan đến cái chết của hàng chục nghìn người do đại dịch gây ra, thì việc thừa nhận hành tinh này trở nên sạch hơn là hoàn toàn xứng đáng – ông V. Chuprov, người đứng đầu chương trình năng lượng Greenpeace Russia khẳng định. Ở góc độ này phải biết cảm ơn Coronavirus!

Tình hình môi trường đang được cải thiện, đặc biệt là xung quanh các khu vực đô thị của Trung Quốc, Ý, nhưng đây chỉ là “hiệu ứng một lần”, không phải là một giải pháp có hệ thống cho vấn nạn ô nhiễm môi trường. Trung Quốc đã bắt đầu quay trở lại nhịp sống bình thường và khí thải lại tiếp tục tuôn ra…

Theo DUY LONG / GIÁO DỤC & THỜI ĐẠI

Tags: Con người và thiên nhiên, Dịch bệnh COVID-19