16 chân dung bất tử của anh hùng liệt sĩ thiếu niên

Trong 2 cuộc kháng chiến hào hùng của dân tộc, có ít nhất 16 người thiếu niên đã được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng Vũ trang nhờ những chiến công phi thường…

Anh hùng liệt sĩ Nông Văn Dền

Anh hùng Nông Văn Dền (tức Kim Đồng, 1929 – 1943) là người dân tộc Tày, quê ở bản Nà Mạ, xã Trường Hà, huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng. Sinh trưởng trong chiếc nôi cách mạng, khi còn nhỏ Kim Đồng đã sớm giác ngộ. Anh đã vận động các bạn cùng lứa tuổi trong bản làm nhiệm vụ liên lạc, chuyển công văn, tài liệu, đưa đón cán bộ, trinh sát nắm tình hình địch để cung cấp cho cán bộ.

Tháng 5/1941, Trung ương Đảng quyết định thành lập Đội thiếu niên cứu quốc Kim Đồng là một trong số năm đội viên đầu tiên và được bầu làm đội trưởng Đội thiếu niên cứu quốc. Anh luôn thể hiện trí thông minh, lòng dũng cảm, hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ được giao.

Rạng sáng ngày 15/2/1943, Kim Đồng được giao nhiệm vụ canh gác, bảo vệ cuộc họp bí mật của Trung ương Đảng. Địch phát hiện và cho một lực lượng lớn bao vây hòng bắt sống các đồng chí lãnh đạo của Đảng. Trước tình thế nguy hiểm, Kim Đồng đã mưu trí đánh lạc hướng, lừa địch tập trung lực lượng và hỏa lực về phía mình, đồng thời phát tín hiệu báo cho các đồng chí cán bộ rút lui an toàn.

Kim Đồng đã anh dũng hy sinh khi ở tuổi 14 và trở thành tấm gương sáng chói cho các thế hệ thanh, thiếu niên noi theo.

Anh hùng liệt sĩ Dương Văn Mạnh

Anh hùng Dương Văn Mạnh (1930 – 1944) là người dân tộc Kinh, quê ở ấp Tây, xã Long Phước, thị xã Bà Rịa, tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Đầu năm 1944, anh theo anh trai lên Sài Gòn học, được giác ngộ và tham gia hoạt động trong phong trào học sinh, sinh viên và làm liên lạc cho một tổ chức bí mật từ Sài Gòn về Bà Rịa.

Khi thực dân Pháp đàn áp phong trào học sinh, sinh viên, Dương Văn Mạnh trở về quê tiếp tục hoạt động làm liên lạc cho đội đu kích xã Long Phước. Một lần sau khi hoàn thành nhiệm vụ chuyển công văn trở về, Dương Văn Mạnh lọt vào ổ phục kích của hai trung đội lính lê dương. Chúng bắt Dương Văn Mạnh, dụ dỗ anh khai ra tổ chức bí mật.

Dương Văn Mạnh một mực không khai. Sau 5 ngày tra tấn đánh đập dã man, biết không thể khai thác gì hơn ở Dương Văn Mạnh, bọn địch đem anh đi trói anh vào gốc cây để bắn nhằm uy hiếp phong trào cách mạng.

Trước khi bị bắn, Dương Văn Mạnh đã hô vang ”Giặc Pháp là quân xâm lược, lũ cướp nước”. Anh hy sinh ở tuổi 16.

Anh hùng liệt sĩ Dương Văn Nội

Anh hùng Dương Văn Nội (1932 – 1947) là người dân tộc Kinh, quê ở xã Tiên Tân, huyện Duy Tiên, tỉnh Hà Nam. Anh được giác ngộ sau khi theo bố mẹ lên Hà Nội tìm và tham gia cách mạng, làm đội viên đội giao thông liên lạc khu – Thăng Long, Hà Nội.

Tháng 3/1947, đơn vị của anh được giao nhiệm vụ chốt tại khu vực chợ Giang Xá, cách Hà Nội 16km để ngăn chặn quân Pháp lấn chiếm ra vùng tự do. Sáng 2/4/1947, Dương Văn Nội cùng các chiến sĩ trong trung đội phục kích đoàn xe chở quân của địch trên đê sông Đáy thuộc địa phận xã Yên Sở, huyện Hoài Đức, tỉnh Hà Tây.

Cuộc chiến diễn ra quyết liệt. Đơn vị của Dương Văn Nội đã phá hủy một số xe vận tải quân sự, tiêu diệt 50 tên địch, riêng anh diệt được 3 tên địch. Song do lực lượng giữa ta và địch quá chênh lệch, quân Pháp tràn lên đánh trả dữ dội. Anh hùng Dương Văn Nội đã bị địch bao vây, nhưng không đầu hàng mà chiến đấu đến viên đạn cuối cùng và anh dũng hy sinh khi mới 15 tuổi.

Anh hùng liệt sĩ Hoàng Văn Thọ

Anh hùng Hoàng Văn Thọ (1932 – 1947) là người dân tộc Tày, quê ở xã Đại Lịch, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái. Sớm đi theo cách mạng, năm 13 tuổi, anh đã làm liên lạc cho xã bộ Việt Minh. Sau 2 năm, Hoàng Văn Thọ được giao làm đội trưởng du kích thiếu nhi trung kiên xã Đại Lịch.

Đội của anh hoạt động tích cực đưa đón, bảo vệ cán bộ, canh gác… trong đó, Hoàng Văn Thọ luôn đóng vai trò nòng cốt. Bản thân anh đã tham dự một số trận đánh lớn của du kích xã và lập công xuất sắc.

Ngày 20/11/1947, trung đội quân Pháp hành quân từ đồn Đồng Bồ (huyện Văn Chấn) ra đồn Dọc (huyện Trấn Yên) chuẩn bị trận càn lớn vào chiến khu Vần – Hiền Lương. Hoàng Văn Thọ cùng 30 du kích xã tiến hành phục kích địch ở đèo Din.

Khi trận đánh nổ ra, anh đã giật mìn giết chết 2 tên Pháp và 5 tên ngụy, làm bị thương một số tên khác. Sau đó, anh xông lên tay không cướp súng giặc, diệt giặc và anh dũng hy sinh ở tuổi 15.

Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Minh Trung

Anh hùng Nguyễn Minh Trung (1934 – 1949) là người dân tộc Kinh, quê ở xã Long Hiệp, huyện Bến Lức, tỉnh Long An. Sinh ra trong một gia đình giàu truyền thống đấu tranh, anh tham gia cách mạng từ khi mới 14 tuổi.

Mặc dù ít tuổi, nhưng Nguyễn Minh Trung đã tham gia nhiều trận diệt ác, phá kìm lập chiến công xuất sắc, đặc biệt là trận đánh tiêu diệt tên tay sai ác ôn Võ Tấn Kim (tức Cả Kim) kẻ đã giết, bắt tù đày hơn 200 người vô tội, hãm hiếp đến chết hai phụ nữ ở vùng Yên Mỹ, Bến Lức, Long An.

Để tiêu diệt hắn, Nguyễn Minh Trung đã phải dùng khổ nhục kế, tự trói hai tay quặt ra sau cho sưng to, dùng gai ôrô cào rách mặt rồi vào đồn của Cả Kim nói bị Việt Minh đuổi bắt. Qua nhiều thử thách cuối cùng Cả Kim tin anh quy hàng thật và giữ lại trong đồn. Nguyễn Minh Trung chờ thời cơ, đã diệt tên Kim, bảo toàn tính mạng, tiếp tục cùng đồng đội chiến đấu.

Đến tháng 6/1949, trong một trận đụng đầu với giặc, anh đã khéo léo đánh nghi binh, thu hút địch về phía mình để đồng đội rút lui an toàn, trong đó có 2 đồng chí lãnh đạo của tỉnh. Nhưng anh đã anh dũng hy sinh trong trận đánh này, khi mới 15 tuổi.

Anh hùng liệt sĩ Lý Văn Mưu

Anh hùng Lý Văn Mưu (1934 – 1950) là người dân tộc Tày, quê ở xã Độc Lập, huyện Quảng Uyên, tỉnh Cao Bằng. Khi 13 tuổi, anh đã tham gia công tác ở địa phương, đến năm 16 tuổi thì xung phong vào bộ đội và lập nhiều thành tích trong chiến đấu.

Trong trận đánh đồn Đông Khê tháng 10/1950, Đại đội của Lý Văn Mưu nhận nhiệm vụ chủ công. Anh dẫn đầu một tiểu đội xung kích diệt hết ụ súng này đến ụ súng khác, hết bộc phá, dùng lựu đạn, tiểu liên diệt địch.

Nhưng địch vẫn cố thủ và chống cự quyết liệt từ một lô cốt và hầm ngầm. Nhiều chiến sĩ xung phong đánh bộc phá đều bị hi sinh. Đến lượt Lý Văn Mưu lên đánh, vừa rời khỏi công sự anh đã bị hỏa lực địch bắn ngăn chặn ác liệt. Địch bắn anh bị thương vào tay, vào chân rồi vào ngực, máu đẫm áo, nhưng Lý Văn Mưu đã áp sát được mục tiêu, cố trườn lên đưa bộc phá vào lỗ châu mai và kích nổ làm những quả bộc phá chưa nổ của các anh em trước đó để lại nổ theo, tiêu diệt ổ đề kháng cuối cùng của cứ điểm Đông Khê, mở đầu chiến dịch giải phóng vùng Biên Giới.

Lý Văn Mưu đã hy sinh anh dũng ở tuổi 16.

Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Đăng Lành

Anh hùng Nguyễn Đăng Lành (1935 – 1949) là người dân tộc Kinh, quê ở xã Nam Hưng, huyện Nam Sách, tỉnh Hải Dương. Năm 13 tuổi, Anh đã tham gia hoạt động, được ủy ban kháng chiến và đội du kích xã giao làm nhiệm vụ cảnh giới, rải truyền đơn, chuyển công văn, đưa đón cán bộ và trinh sát nắm tình hình của địch.

Ngày 30/8/1949, 2 đại đội lính Lê dương và lính ngụy bao vây thôn Trần Xá, nhằm tiêu diệt ủy ban kháng chiến xã. Khi phát hiện có địch, anh đã phát tín hiệu báo cho cán bộ rút xuống hầm bí mật an toàn.

Địch tràn vào thôn lùng sục và bắt được Nguyễn Đăng Lành. Chúng thay nhau đánh đập tra tấn anh trước hàng trăm người dân nhằm buộc anh chỉ vị trí hầm bí mật. Nguyễn Đăng Lành bất tỉnh nhiều lần, nhưng một mực không khai báo. Địch đã tra tấn anh đến chết khi anh mới 14 tuổi.

Anh hùng liệt sĩ Phạm Ngọc Đa

Anh hùng Phạm Ngọc Đa (1938 – 1953) là người dân tộc Kinh, quê ở xã Bạch Đằng, huyện Tiên Lãng, Hải Phòng. Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo mà mồ côi cha mẹ từ sớm, anh đã gia nhập đội thiếu niên, tham gia các phong trào hoạt động của tổ chức, làm liên lạc, trinh sát, nắm tình hình địch và đào hầm bí mật nuôi giấu cán bộ.

Tháng 8/1953, thực dân Pháp huy động một lực lượng lớn quân Pháp và ngụy càn quét vào các xã của Tiên Lãng, trong đó có xã Bạch Đằng. Do chênh lệch lực lượng, nên sau khi đụng độ, đội du kích xã phải rút vào hầm bí mật để bảo toàn lực lượng. Phạm Ngọc Đa và các đội viên thiếu niên đã giúp dân sơ tán, ngụy trang các hầm bí mật và rút xuống sau cùng.

Nhưng thật không may, khẩu súng cối của địch đặt ngay trên nóc hầm của Phạm Ngọc Đa, làm đất nóc hầm bị lún khi chúng khai hỏa. Địch phát hiện ra căn hầm, bắt được Đa và ép anh chỉ chỗ các căn hầm bí mật khác.

Phạm Ngọc Đa quyết không khai báo dù bị đánh đập rất dã man. Không thể khai thác được, kẻ thù đã chặt tay, cắt từng khoanh đùi của Đa cho đến khi anh hi sinh.

Anh hùng liệt sĩ Lưu Quý An

Anh hùng Lưu Quý An (1940 – 1953) là người dân tộc Kinh, quê ở xã Tiền Phong, huyện Mê Linh, tỉnh Vĩnh Phúc. Sinh ra trong một gia đình nông dân nghèo đông con, được tổ chức giáo dục, giác ngộ, năm 10 tuổi Lưu Quý An gia nhập đội du kích xã, làm liên lạc.

Ngày 19/11/1953, trên đường làm nhiệm vụ, anh gặp 1 tiểu đoàn bộ binh có xe tăng hộ tống tiến về xã Tiền Phong mở một trận càn lớn và bị chúng bắn gãy 1 cánh tay. Dù bị thương, anh vẫn dùng lựu đạn kìm chân địch để du kích ở các hướng kịp rút ra ngoài tổ chức chiến đấu.

Do bị vây chặt, biết không thể thoát, Lưu Quý An đợi địch đến gần rồi dùng quả lựu đạn cuối cùng diệt 3 tên. Anh ngã xuống ở tuổi 13, sau khi hứng trọn một loạt đạn tiểu liên vào người.

Anh hùng liệt sĩ Trần Văn Chẩm

Anh hùng Trần Văn Chẩm (1947 – 1962) là người dân tộc Kinh, quê ở xã Phước Vĩnh An, huyện Củ Chi, Sài Gòn. Anh tham gia hoạt động du kích tại địa phương từ độ tuổi thiếu niên.

Năm 1961, lãnh đạo huyện Củ Chi chủ trương phải tiêu diệt tên Chủng – một tên ác ôn khét tiếng. Trần Văn Chẩm nhận nhiệm vụ điều tra và nắm được quy luật tên Chủng hay ra vào quán cà phê hủ tiếu gần đồn Cây Bài vào khoảng 15-16h hàng ngày.

Chiều 23/7/1962, khi thấy tên Chủng xuất hiện, Chẩm đi thẳng đến trước mặt hắn rút súng chĩa vào đầu và tuyên án: ”Chủng, mày có tội, tao giết mày”. Súng nổ, tên Chủng chết tại chỗ. Sự việc khiến nhân dân Phước Vĩnh An và cả Củ Chi rất phấn khởi.

Địch đã treo giải thưởng bắt Trần Văn Chẩm. Tên Long, một tay cảnh sát thân cận của Chủng đã thực hiện một thủ đoạn đê hèn, đó là bắt chị của Chẩm làm con tin để buộc anh ra hàng. Nghe tin, Chẩm quyết định diệt tên Long. Nhưng khi về đến đầu xã Phước Vĩnh An, anh đã rơi vào ổ phục kích của địch và bị chúng bắn gãy chân.

Địch bắt được anh, nhưng chưa biết anh là Chẩm nên tra hỏi: ”Đi với ai, có tên Chẩm theo không?”. Chẩm dõng dạc trả lời: ”Tụi bay khỏi tìm, tao là Chẩm đây. Thằng Chủng ác ôn, bắt bớ đánh đập dân, hại đồng bào tao giết nó. Thằng nào như thằng Chủng tao cũng giết, chúng mày muốn giết tao cứ giết”.

Tên Long nghe tin đã tới lấy rựa chặt đầu Trần Văn Chẩm, cắm vào cọc đem bêu ở ngã tư Củ Chi. Khi đó anh mới 15 tuổi.

Anh hùng liệt sĩ Trần Hoàng Na

Anh hùng Trần Hoàng Na (1949 – 1962) là người dân tộc Kinh, quê ở xã An Bình, thành phố Cần Thơ, tỉnh Cần Thơ. Từ đầu năm 1962, anh tham gia vào đội du kích địa phương, diệt được nhiều tên ác ôn, thu thập một lượng lớn vũ khí địch và bảo vệ an toàn cho nhiều đồng chí trong các tình huống nguy hiểm.

Tháng 8/1964, địch huy động gần 300 quân càn vào căn cứ thị xã Cái Da. Lúc này Trần Hoàng Na đang học chính trị tại đây. Thấy địch bao vây chặt không còn lối thoát, anh đã yêu cầu đồng đội rút xuống hầm bí mật, còn mình cùng một đồng chí khác nghi binh kéo địch sang hướng khác.

Địch đuổi theo, anh đánh trả bằng súng và hô to: ”Hồ Chí Minh muôn năm”. Anh đã anh dũng hy sinh khi vừa tròn 15 tuổi. Trận này Hoàng Na đã diệt 6 tên địch, bảo vệ được đồng đội và các đồng chí lãnh đạo.

Anh hùng liệt sĩ Phạm Thị Đào

Anh hùng Phạm Thị Đào (1954 – 1970) là người dân tộc Kinh, quê ở xã Hoài Thanh, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định. Chị xung phong vào bộ đội lúc 14 tuổi, phục vụ trong trung đội ”Chim én”.

Ngày 7/2/1970, Phạm Thị Đào được giao nhiệm vụ diệt một tên ác ôn có nhiều nợ máu với nhân dân. Hôm ấy, chị đứng đón xe tên này đi từ Tam Quan về xã Hoài Thanh tại ngã ba Ngọc An. Khi xe tên ác ôn dừng lại, chị đã nhanh chóng bắn chính xác tiêu diệt ngay hắn. Bọn địch gần đó đã bao vây bắn bị thương và bắt chị.

Dù bị đánh đập rất dã man, Phạm Thị Đào không khai bất cứ điều gì ngoài câu ”Tao là con của nhân dân, tao giết chúng mày vì chúng mày đàn áp nhân dân”. Cuối cùng, địch đem chị đi xử bắn. Sự hy sinh của chị đã cổ vũ mạnh mẽ 1.800 đồng bào ở khu đồn Ngọc An, ngay đêm hôm đó nổi dậy phá đồn địch.

Anh hùng liệt sĩ Phạm Văn Ngũ

Anh hùng Phạm Văn Ngũ (1954 – 1970) là người dân tộc Kinh, quê ở xã An Thạnh, huyện Bến Lức tỉnh Long An. Tham gia cách mạng từ khi 13 tuổi, anh được tổ chức tin tưởng, giao cho nhiệm vụ liên lạc và trinh sát mật, hoạt động trên các địa bàn trọng điểm của chiến trường huyện Bến Lức.

Lợi dụng tuổi còn nhỏ, địch không để ý, anh đã thường xuyên tiếp cận, theo dõi, nắm bắt tình hình của địch để cung cấp tin tức cho ban chỉ huy để đưa ra phương án đánh địch đạt hiệu suất chiến đấu cao. Ngoài ra anh còn trực tiếp đặt mìn, gây cho địch nhiều tổn thất nặng.

Trong trận càn quét của địch vào vùng căn cứ của lực lượng vũ trang huyện tại xã An Thạnh cuối năm 1970, Phạm Văn Ngũ đã hy sinh ở tuổi 16, để lại sự tiếc thương vô hạn trong lòng người dân Bến Lức.

Anh hùng liệt sĩ Hồ Văn Nhánh

Anh hùng Hồ Văn Nhánh (1955 – 1968) là người dân tộc Kinh, quê ở xã Long Hưng, huyện Châu Thành, tỉnh Tiền Giang. Tháng 12/1968, anh tham gia du kích mật khi mới 13 tuổi. Từ đó đến tháng 9/1969, anh phục vụ bộ đội trong hơn 30 trận đánh lớn nhỏ với quân Mỹ ở căn cứ lớn Đồng Tâm.

Hồ Văn Nhánh đặc biệt có tài năng trong kỹ thuật tháo mìn của địch. Anh đã nhiều lần giả làm trẻ chăn trâu, bò qua hàng rào căn cứ Đồng Tâm, gỡ được hàng nghìn quả mìn các loại để bổ sung vào kho vũ khí của quân đội Giải phóng. Kinh nghiệm gỡ mìn của anh đã được phổ biến trong 6 xã vành đai Bình Đức – vành đai diệt Mỹ nổi tiếng ở tỉnh Mỹ Tho cũ.

Do tính chất đặc biệt nguy hiểm của nhiệm vụ, trưa ngày 15/9/1969, Hồ Văn Nhánh đã anh dũng hy sinh ở tuổi 14 khi đang gỡ mìn trong hàng rào căn cứ Đồng Tâm.

Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Đức

Anh hùng Nguyễn Văn Đức (1956 – 1971) là người dân tộc Kinh, quê ở xã Lộc Hưng, huyện Trảng Bàng, tỉnh Tây Ninh. Năm 13 tuổi, anh đã tình nguyện tham gia hoạt động cách mạng, trở thành đội viên đội biệt động của thị trấn Trảng Bàng, tham gia cùng đội đánh nhiều trận lập chiến công xuất sắc.

Ngày 14/1/1971, Nguyễn Văn Đức cùng lực lượng tổ chức phục kích đánh địch ở chi khu Trảng Bàng, diệt và làm bị thương 14 tên. Khi địch cho một lực lượng lớn chặn đường rút quân của ta, anh đã một mình một mũi nổ súng chiến đấu, thu hút địch về phía mình, tạo điều kiện cho các đồng chí rút lui an toàn

Khi địch bao vây định bắt sống Nguyễn Văn Đức, anh đã rút chốt lựu đạn cho nổ để làm thương vong lực lượng địch và anh dũng hi sinh ở tuổi 15.

Anh hùng liệt sĩ Nguyễn Văn Kiến

Anh hùng Nguyễn Văn Kiến (1958 – 1971) là người dân tộc Kinh, quê ở xã Thổ Sơn, huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang. Khi mới lên 9 tuổi, anh được gia đình gửi vào đơn vị quân y làm liên lạc. Trong nhiệm vụ liên lạc, dù thời gian, hoàn cảnh nào anh cũng tìm cách hoàn thành nhiệm vụ.

Đặc biệt, một lần, phát hiện quy luật địch đi càn thường chui vào hang để nghỉ, Nguyễn Văn Kiến cùng đồng đội đã đặt mìn và dùng súng loại khỏi vòng chiến đấu cả một trung đội địch.

Ngày 13/5/1971, Nguyễn Văn Kiến đã trúng đạn hy sinh anh dũng trong trận đánh lúc 14 tuổi.

Theo KIẾN THỨC

Tags: , ,