Chùm ảnh: Nhà thờ trăm tuổi của người giàu nhất Sài Gòn xưa

Nhà thờ Huyện Sỹ đã tiêu tốn 1/7 gia tài của ông Huyện Sỹ Lê Phát Đạt – người giàu nhất Sài Gòn đầu thế kỷ 20. Chùm ảnh: Kiệt tác nhà thờ của đại gia giàu nhất Sài Gòn xưa

Nhà thờ Huyện Sỹ là một trong những nhà thờ cổ nổi tiếng nhất Sài Gòn.

Chùm ảnh: Kiệt tác nhà thờ của đại gia giàu nhất Sài Gòn xưa

Nhà thờ do ông bà Lê Phát Ðạt, tức Huyện Sỹ, hiến đất và xuất 1/7 gia tài để xây dựng đầu thế kỷ 20, thời giá lúc bấy giờ là khoảng trên 30 muôn (mười ngàn) đồng bạc Đông Dương.

Công trình được khởi công xây dựng năm 1902 theo thiết kế của linh mục Bouttier, đến năm 1905 thì được khánh thành. Nhà thờ mang phong cách kiến trúc Gothic tọa lạc trên một khu đất cao và rộng hơn một mẫu, nằm ở góc đường Frère Louis (nay là đường Nguyễn Trãi) và Frère Guilleraut (nay là đường Tôn Thất Tùng).

Ban đầu nhà thờ có tên là Nhà thờ Chợ Đũi do thuộc họ đạo Chợ Đũi. Mặt khác, do Thánh Philípphê tông đồ là bổn mạng của Huyện Sỹ nên còn được gọi là Nhà thờ Thánh Philípphê. Tuy vậy, dân gian vẫn gọi là Nhà thờ Huyện Sỹ, và sau đó dần trở thành tên thông dụng của nhà thờ này.

Đây là nhà thờ có khuôn viên rộng rãi khoáng đãng nhất ở Sài Gòn. Phía trước nhà thờ có tượng đài thánh tử đạo Việt Nam là Mátthêu Lê Văn Gẫm. Gần cổng chính còn có đài thiên thần hộ thủ và tượng đài Thánh Giuse.

Trên vòm cửa chính có tượng thánh Philíppê bổn mạng nhà thờ bằng đá cẩm thạch, đứng cầm cây thánh giá Phục sinh.

Nhà thờ có chiều dài 40 mét, chia làm 4 gian, rộng 18 mét. Thiết kế ban đầu của nhà thờ Huyện Sỹ gồm 5 gian, tức khoảng 50 mét. Nhưng thời gian đó, nhà thờ tạm Chí Hòa bị hư hại trầm trọng, vì vậy, giới chức trong họ đạo Chợ Đũi đã xin cắt bớt 1 gian, dùng số tiền đó để xây nhà thờ Chí Hòa.

Mặt tiền và các cột chính điện của nhà thờ được ốp bằng đá hoa cương Biên Hòa.

Chính điện có vòm chịu lực dạng cung nhọn.

Tường có nhiều cửa sổ dạng vòm đỉnh nhọn và được trang trí bằng lớp kính màu ghép hình mua từ Italia.

Bên trong các gian tường có nhiều tượng thánh.

Ngọn tháp chuông chính của nhà thờ cao 57 mét. Bên trong tháp có 4 quả chuông được đặt đúc tại Pháp năm 1905. Hai quả lớn có đường kính 1,05 mét do con trai và con dâu Huyện Sỹ là ông Gioan Baotixita Lê Phát Thanh và bà Anna Đỗ Thị Thao tặng. Hai quả chuông nhỏ đường kính 0,95 mét không ghi tên người tặng.

Đỉnh tháp chuông có chong chóng chỉ hướng gió hình con gà trống Gaulois, một mô típ phổ biến trong kiến trúc nhà thờ Pháp.

Trong khuôn viên nhà thờ còn có nhiều công trình khác như núi Đức Mẹ Lộ Đức, được xây dựng năm 1960, đồi Canvê, có tượng chuộc tội rất lớn được xây dựng năm 1974…

Ông Huyện Sỹ qua đời năm 1900 khi nhà thờ chưa xây dựng xong. Về sau khi vợ ông là bà Huỳnh Thị Tài mất năm 1920, người ta mới đưa hai ông bà chôn ở gian chái sau cung thánh của nhà thờ này.

Lúc sinh thời Huyện Sỹ Lê Phát Đạt (1841-1900), một trong những người giàu nhất Sài Gòn. Ông là người đứng đầu trong “Tứ đại phú hộ” – bốn người giàu nhất Sài Gòn cũng như nhất miền Nam Kỳ lục tỉnh xưa (Nhất Sỹ, Nhì Phương, Tam Xường, Tứ Định). Huyện Sỹ cũng được biết đến với tư cách ông ngoại của hoàng hậu Nam Phương.

Theo KIẾN THỨC

Tags: , , , ,