⠀
Chùm ảnh: Tàn tích của nền văn minh lâu đời nhất châu Mỹ
Xã hội có tổ chức phức tạp ở Caral-Supe xuất hiện một thiên niên kỷ sau văn minh Sumer ở vùng Lưỡng Hà, cùng thời với sự xuất hiện các kim tự tháp Ai Cập và có trước văn minh Olmec ở Trung Mỹ gần hai thiên niên kỷ.
Phát triển rực rỡ từ thiên niên kỷ 4 đến thiên niên kỷ 2 TCN ở khu vực ngày nay là vùng Norte Chico, duyên hải bắc trung bộ Peru, văn minh Caral-Supe (còn gọi là văn minh Norte Chico) chính là nền văn minh lâu đời nhất châu Mỹ. Ảnh: Inca Trail Machu.
Cái tên Caral-Supe có nguồn gốc từ thành phố cổ Caral ở thung lũng Supe, một địa điểm khảo cổ lớn và được nghiên cứu kỹ lưỡng của nền văn minh này. Ảnh: Escaped Travel.
Theo các chuyên gia, đô thị đầu tiên của nền văn minh Caral-Supe đã hình thành vào khoảng năm 3.500 TCN. Từ khoảng năm 3.200 TCN trở đi, các khu định cư quy mô lớn và công trình xây dựng cộng đồng đã định hình rõ ràng. Vào thời điểm hưng thịnh, văn minh có tới 30 trung tâm dân cư lớn. Ảnh: My Guide Peru.
Đối chiếu niên đại với các nền văn minh lớn khác, xã hội có tổ chức phức tạp ở Caral-Supe xuất hiện một thiên niên kỷ sau văn minh Sumer ở vùng Lưỡng Hà, cùng thời với sự xuất hiện các kim tự tháp Ai Cập và có trước văn minh Olmec ở Trung Mỹ gần hai thiên niên kỷ. Ảnh: Wikipedia.
Thành tựu ấn tượng nhất của nền văn minh Caral-Supe là các công trình kiến trúc đồ sộ còn lưu dấu đến ngày nay, bao gồm các gò đống nhân tạo có cấu trúc rất phức tạp và quảng trường tròn được xây lõm xuống. Ảnh: Lonely Planet.
Di tích đầu tiên của văn minh Caral-Supe được các nhà khảo cổ học xác định từ năm 1905 và việc khai quật có quy mô được tiến hành vào thập niên 1940 tại vùng bờ biển. Những thập niên sau đó, nhiều di tích được tìm thấy phía trong nội địa. Ảnh: Sihpromatum.
Vào cuối thập niên 1990, các nhà khảo cổ học Peru đã dựng nên được bức tranh hoàn chỉnh đầu tiên về nền văn minh Caral-Supe. Nhưng lúc đó, niên đại của nền văn minh này vẫn chưa được xác định rõ ràng. Ảnh: Titilaka.
Phải đến đầu những năm 2000, thông qua việc định tuổi cacbon phóng xạ trên một khu vực rộng lớn, các nhà nghiên cứu mới khẳng định Caral-Supe là nền văn minh cổ xưa châu Mỹ. Khám phá này này đã khiến giới nghiên cứu thời điểm đó chấn động. Ảnh: Latin American Studies.
Đến năm 2009, các tàn tích của nền văn minh Caral-Supe đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới với tên gọi chính thức là Thành phố thiêng Caral-Supe. Ảnh: ThoughtCo.
Theo TRI THỨC & CUỘC SỐNG
