⠀
Chùm ảnh: Dấu tích thời hoàng kim của đế chế thương mại Phoenicia
Từ thành Tyre, các lái buôn Phoenicia đã dong buồm đi đi khắp Địa Trung Hải. Họ lập ra thuộc địa trên các dải bờ biển và trên những hòn đảo lân cận…
Nằm trên một bán đảo nhô ra Địa Trung Hải ở miền Nam Lebanon, thành phố cổ Tyre là dấu tích cho một thời hoàng kim của đế chế thương mại Phoenicia thời cổ đại. Ảnh: Britannica.
Tên của thành phố mang nghĩa là “đá”, do được xây dựng trên nền địa chất là đá. Thuở ban đầu, Tyre gồm hai phần là hòn đảo Tyre sát bờ biển và khu định cự trên đất liền Ushu. Ảnh: Archeologie.culture.fr.
Theo sử gia Hy Lạp cổ đại Herodotus thì thành Tyre được thành lập vào khoảng năm 2750 TCN trên đất liền, sau đó mở rộng ra đảo. Tên thành phố xuất hiện trên các công trình kỷ niệm từ năm 1300 TCN. Ảnh: My Lebanon Guide.
Phần hải đảo của Tyre có hai bến tàu, một nằm ở mặt Nam và một nằm ở mặt Bắc. Chính nhờ hai bến tàu này mà Tyre đã trở thành đầu mối hàng hải quan trọng ở Địa Trung Hải trong quá khứ. Theo thời gian, bến tàu phía Nam đã bị bồi lấp và chỉ còn bến phía Bắc là hoạt động. Ảnh: RJ Travel Agency.
Thành Tyre đã đóng một vai trò rất quan trọng trong nền thương nghiệp thế giới cổ đại. Theo sử sách cổ, các lái buôn Tyre là một trong những người đầu tiên mạo hiểm đi khắp Địa Trung Hải. Ảnh: Wikiwand.
Họ lập ra thuộc địa trên các dải bờ biển và trên những hòn đảo lân cận trong biển Aegea, ở Hy Lạp, ở Bắc Phi, ở Carthago và ở những nơi khác, ở Sicilia và Corse, ở Tartessus tại Tây Ban Nha và vượt ra khỏi cả những cột đá Hercules tại Gadeira (eo biển Gibralta ngày nay). Ảnh: Original Travel.
Thành Tyre đặc biệt nổi tiếng với sản phẩm hiếm và cực kỳ đắt đỏ là thuốc nhuộm màu tía được sản xuất từ vỏ của ốc gai. Trong nhiều nền văn hóa thời cổ đại thì màu nhuộm này chỉ được dùng cho hoàng gia và giới quý tộc. Ảnh: Wikipedia.
Vào giai đoạn đỉnh cao, thành phố trên đảo Tyre được phòng thủ rất cẩn mật với tường thành cao, trong khi khu định cư Ushu trên đất liền có vai trò như một vùng ngoại ô chủ yếu có nhiệm vụ cung cấp nước và gỗ cho thành phố chính trên đảo. Ảnh: Travel Tramp.
Do vị thế quan trọng trong khu vực, Tyre thường bị Ai Cập tấn công và từng bị Shalmaneser V (vua của Assyria và Babylon) vây hãm trong vòng 5 năm. Từ năm 586 đến năm 573 TCN, Tyre bị Nebuchadnezzar II của Babylon bao vây. Ảnh: Jessica Rahhal – Chasing Stories.
Năm 332 TCN, khi vây hãm Tyre, Alexandre Đại đế đã cho đắp một con đê dài 1 km nối đảo Tyre với đất liền. Thành Tyre thất thủ sau 8 tháng cầm cự. Ảnh: Britannica.
Đa số người dân bị biến thành nô lệ và thành phố không bao giờ tìm lại được ánh hào quang cũ. Giai đoạn 314-313 TCN, cựu tướng của Alexandre Đại đế là Antigonos I Monophthalmos lại vây hãm Tyre trong vòng 18 tháng và chiếm được thành phố sau đó. Ảnh: Vici.org.
Năm 126 TCN, Tyre được La Mã cho phép duy trì phần lớn quyền độc lập. Đến năm 64 TCN, thành phố bị sáp nhập vào tỉnh Syria của La Mã. Ảnh: Visit Lebanon – Leisure Website.
Trong các thế kỷ sau đó, dù nhiều lần đổi chủ, Tyre tiếp tục giữ vai trò quan trọng về thương mại trong khu vực. Ngày nay, thành phố này là đô thị lớn thứ tư Lebanon, là nơi có một trong những bến cảng lớn của quốc gia. Ảnh: World History Encyclopedia.
Nhiều di tích của thành phố Tyre thời cổ đại vẫn còn được lưu giữ, nổi bật là các công trình được xây vào thời La Mã như nhà tắm, cung điện, đầu trường, trường đua ngựa, đại lộ có hàng cột, khải hoàn môn, cống dẫn nước, nghĩa trang… Ảnh: Wikipedia.
Ngoài ra còn có nhiều di tích thời Trung cổ như tàn tích các nhà thờ thế kỷ 12, lâu đài của những người Thập tự chinh và một số bức tường thành. Ảnh: Wanderleb.
Thành phố cổ Tyre đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới vào năm 1984. Từ những năm 2000 trở lại đây, di sản này đã bị đe dọa nghiêm trọng do chiến tranh và sự thiếu vắng các biện pháp quản lý, bảo tồn hiệu quả ở Lebanon . Ảnh: Heritage Daily.
Theo TRI THỨC & CUỘC SỐNG
