Con người đã khiến virus trở nên nguy hiểm hơn rất nhiều như thế nào?

Con người hiện đại thực sự là một phần nguyên nhân khiến virus trở nên nguy hiểm hơn. Về cơ bản, một loại virus chỉ có thể sinh sôi khi chúng xâm nhập được vào tế bào của cơ thể sống, sau đó lan tỏa qua quá trình tiếp xúc giữa người với người.

Theo thống kê từ Liên Hợp quốc (UN), dân số thế giới đang gia tăng với tỷ lệ khoảng 1% mỗi năm. Và với virus, con số ấy cũng đồng nghĩa với một “lò ấp virus” đầy tiềm năng.

Dân số tăng lên, nhiều vùng được đô thị hóa, con người ngày càng sống gần nhau hơn. Đó là cách để virus lan truyền. Phương tiện giao thông phát triển, việc đi lại giữa các quốc gia cũng dễ dàng hơn. Virus vì thế cũng dễ dàng vượt tầm châu lục một cách nhanh chóng.

Ngoài ra, rất nhiều virus nguy hiểm được xác nhận có thể lây từ động vật sang người. Ví dụ như virus Nipah có nguồn lây truyền từ loài dơi. Xa hơn, dịch SARS cũng được cho là bắt nguồn từ loài dơi. Hay các loại virus cúm lây từ lợn, gà sang người cũng thuộc dạng cực kỳ nguy hiểm.

Vì sao ngày càng có nhiều virus mới đe dọa con người?

Bùng nổ dân số: Cụm từ “sinh nở như thỏ” có lẽ nên đổi thành “sinh nở như người” bởi không loài vật nào trên thế giới đọ được với con người về tốc độ sinh sản. Dân số càng phát triển, đất có sẵn càng ít lại và càng nhiều người phải sống trong môi trường đô thị đông đúc, điều kiện lý tưởng cho tác nhân bệnh tật xuất hiện và lây lan.

Du lịch phát triển: Những chuyến đi xa làm tăng nguy cơ lây nhiễm và vận chuyển mầm bệnh từ nơi này sang nơi khác.

Biến đổi khí hậu: Hàng loạt bệnh được truyền qua côn trùng bao gồm muỗi, ve và nhện. Chu kỳ sống của một vector gây bệnh phụ thuộc vào yếu tố khí hậu và khí hậu thay đổi giúp một số loài như muỗi phát triển mạnh. Nhiệt độ ấm rút ngắn thời gian ủ bệnh của virus, thúc đẩy quá trình trưởng thành của ấu trùng muỗi cũng như tăng tần suất ăn của muỗi trưởng thành. Từ đó, nhân loại dễ mắc các bệnh mà điển hình là Zika.

Nạn phá rừng: Chặt cây khiến đất trữ nước mưa, tạo môi trường thuận lợi cho muỗi. Bệnh Lyme đang có xu hướng gia tăng bởi con người xâm lấn rừng. Virus Nipah là mầm bệnh mới được khám phá, gây quan ngại cho sức khỏe vì có thể nhanh chóng truyền từ động vật (như lợn) sang người rồi dẫn đến tử vong.

Buôn bán động vật hoang dã và sản xuất thức ăn từ động vật: 2/3 các bệnh mới đến từ động vật. Khi nhu cầu về thịt, da và những thú vui khác liên quan đến động vật tăng, nguy cơ nhiễm bệnh của chúng ta cũng tăng.

Càng vào rừng sâu để đánh bắt động vật, chúng ta càng nhiều khả năng đối mặt với những cá thể mang virus gây bệnh mới. Dù chưa hiểu chính xác con người đã tiếp xúc với Zika như thế nào, giới khoa học xác nhận virus này được phát hiện lần đầu tiên ở khỉ nâu.

Tồi tệ hơn, thú hoang dã bị chuyển từ nơi này sang nơi khác hoặc bị giết rất dã man, tạo điều kiện cho mầm bệnh phát triển rồi tấn công con người. Đây chính là lý do khiến SARS bùng phát. Các nhà khoa học tin rằng virus SARS vốn có ở dơi ăn quả. Do quá trình buôn bán, dơi tiếp xúc với mèo ở Quảng Đông (Trung Quốc). SARS từ dơi chuyển qua mèo rồi truyền sang người. Bằng cách tạo ra những động vật ốm yếu, chúng ta tự đặt bản thân vào nguy hiểm.

Bên cạnh đó, động vật chăn nuôi là môi trường lý tưởng cho virus, vi khuẩn và ký sinh trùng.

Theo MOITRUONG.COM.VN

Tags: Sức khỏe, Dịch bệnh