⠀
Salvador Allende – chúng tôi sẽ mãi mãi nhớ về ông
Cố Tổng thống Chile Salvador Allende – người được suy tôn là nhân vật vĩ đại nhất của lịch sử Chile hiện đại – là một người bạn, người đồng chí thủy chung của Chủ tịch Hồ Chí Minh và nhân dân Việt Nam.
Thủ đô Hà Nội 1969…
Tháng 5/1969, giữa lúc cuộc chiến tranh chống Mỹ của Việt Nam đang diễn ra ác liệt, Salvador Allende, trên cương vị Chủ tịch Thượng viện Chile đã vượt Thái Bình Dương sang thăm Việt Nam, mang đến cho nhân dân Việt Nam tình cảm đoàn kết, sự động viên và ủng hộ quý báu của nhân dân Chile.
Trong chuyến thăm đó, vị lãnh đạo cấp cao của Chile đã có buổi tiếp kiến Chủ tịch Hồ Chí Minh và trở thành chính khách nước ngoài cuối cùng được gặp Người trước lúc qua đời.
Ngày 23/5/1969, Chủ tịch Hồ Chí Minh tiếp ông Salvador Allende. Sau này, vị Tổng thống Chile Allende đã ghi lại những ý nghĩ chân tình của mình trong một bài báo:
“Chúng tôi ngồi quanh một cái bàn. Chủ tịch Hồ Chí Minh mở chiếc phong bì lấy ra một tấm ảnh và nói với chúng tôi: “Đây là một kỷ niệm”. Chủ tịch lần lượt giới thiệu với chúng tôi những em thiếu nhi anh hùng miền Nam có nét mặt ngây thơ đang ngồi quây quần quanh Chủ tịch trong tấm ảnh.
Chủ tịch nói: “Tôi rất vui lòng về các cháu thiếu nhi ngày nay… Hồi còn nhỏ, tôi không làm được những việc mà các cháu đã làm. Thiếu nhi thời tôi cũng vậy”.
Sau đó, Chủ tịch mở một quyển vở cũ và với giọng dịu hiền, Chủ tịch đọc những con số chỉ rõ những thanh niên, thiếu nhi đã đạt được thành tích xuất sắc trong học tập, lao động và trong những việc làm anh hùng. Con số này ngày một tăng, nói lên sự nỗ lực của thanh niên”. Allende kết luận: “Chưa bao giờ một người khi nói với chúng tôi về các em nhỏ lại giáo dục chúng tôi nhiều như vậy”.
…Thủ đô Santiago 1973…
Salavador Allende trở thành Tổng thống Chile năm 1970. Nhưng chỉ 3 năm sau, nhà lãnh đạo mang tư tưởng Marxist này đã bị Tham mưu trưởng quân đội, Tướng Augusto Pinochet đảo chính. CIA đã hậu thuẫn cho hành động tiếm quyền này.
Khoảng 6h sáng 11/9/1973, Tổng thống Chile Salvador Allende bị đánh thức với tin lực lượng hải quân đã quay súng chống lại ông. Sau khi nhận tin có biến, Tổng thống Allende lập tức tới dinh La Moneda. Ông phát đi thông điệp khẳng định sẽ chống lại phe đảo chính “cho đến lúc chết”.
Xe tăng của nhóm Pinochet rầm rầm kéo đến dinh trong cảnh hỗn loạn trên đường phố. Đến 11h55, hai chiếc phản lực cơ Hawker Hunter đã phóng 18 quả tên lửa vào dinh. Người thân của ông Allende đã di tản ra ngoài trước vụ không kích để tránh đổ máu.
Dinh La Moneda đã bị binh sỹ vây chặt và bốc cháy do bị tấn công. Các binh sỹ đã nã đạn cấp tập vào dinh từ phía Bộ Quốc phòng. Nhưng ông Allende vẫn kiên quyết: “Tổng thống của đất nước Chile sẽ không chạy trốn bằng máy bay”.
Trong cuộc đảo chính đẫm máu do Tướng Augusto Pinochet cầm đầu, dinh Tổng thống đã bị phá hủy một phần vì nằm trong tầm tấn công bằng không quân và bộ binh. Theo các cận vệ và người thân của cố Tổng thống Allende kể lại, ông đã dùng chính khẩu tiểu liên do nhà lãnh đạo Cuba Fidel Castro tặng để tự sát nhằm tránh bị rơi vào tay phe đảo chính.
Thăm lại Hà Nội, Bà Isabel Allende, con gái của cố Tổng thống Salvador Allende, xúc động nói về cha mình: “Ông đã hy sinh để bảo vệ dân chủ và phẩm giá của một tổng thống. Ông tin vào dân chủ, tự do và công bằng xã hội, do đó, ông đã trở thành một con người đi vào lịch sử thế giới”.
Theo AN NINH THỦ ĐÔ
